Problemy alkoholowe
Problem alkoholowy w Polsce dotyczy ponad 3 min osób. Mężczyźni piją trzy razy częściej niż kobiety, kobiety z wyższym wykształceniem piją częściej niż z niższym, a pierwszy kontakt z alkoholem mają już dzieci średnio 12- letnie.
W Polsce pije się alkohol głównie wg wzorów wschodnioeuropejskich- jednorazowo stężony alkohol w dużych ilościach. W krajach zachodniej i południowej Europy przeważa spożycie wina bądź piwa i drinków. Choć tradycja picia alkoholu sięga zarania dziejów, a o jego szkodliwości wspominają najstarsze przekazy, to dopiero w XIX wieku szwedzki psychiatra Magnus Huss wprowadził słowo alkoholizm. Długo alkoholizm traktowano jako socjopatię z pominięciem aspektu choroby i uzależnienia. Elementy choroby alkoholowej z wykazaniem jej skutków zawarto w definicji alkoholizmu wg.WHOz1951 roku. Alkoholika określono jako „osobę, która spożywa duże ilości alkoholu i u której uzależnienie od alkoholu jest tak nasilone, że występują poważne zaburzenia psychiczne lub pogorszenie stanu zdrowia psychicznego i somatycznego, a także zaburzenia stosunków interpersonalnych, funkcjonowania społecznego i ekonomicznego".
W kolejnych latach szerokie pojęcie „alkoholizmu" zastąpiło określenie problemy alkoholowe. Wprowadzono nowe terminy:
• ostre zatrucie alkoholem (równoznacznie upojenie
alkoholowe, intoksykacja alkoholowa). Jest to stan przemijający, z zaburzeniami świadomości, funkcji poznawczych, nastroju i zachowania.
używanie szkodliwe alkoholu. Może występować u osób uzależnionych i bez uzależnienia.
zespól uzależnienia od alkoholu (zespół zależności alkoholowej - ZZA) - wg. WHO, 1978-zastąpiło pojęcie alkoholika, alkoholizmu nałogowego, przewlekłego.
Uzależnienie od alkoholu na charakter fizyczny i psychiczny. Przy zależności fizycznej głównym zjawiskiem jest głód alkoholowy, charakteryzujący się nie do odparcia chęcią spożycia alkoholu i utratą kontroli nad ilością wypijanego alkoholu.
abstynencyjnego z przykrymi dla chorego dolegliwościami psychicznymi. Dostarczany ponownie alkohol zmniejsza te objawy i powstaje błędne koło uzależnienia fizycznego.
Zależność psychiczna rozwija się w wyniku nawyku regulowania alkoholem stanu emocjonalnego. W miarę rozwoju zależności fizycznej, przyjemność picia dla odprężenia zmienia się w przymus spowodowany głodem. Rozwijają się zjawiska destrukcji alkoholowej z głównym elementem samoniszczenia.
Nie da się ściśle określić granicy między szkodliwym używaniem alkoholu a uzależnieniem. O wystąpieniu uzależnienia mówi się, gdy przynajmniej trzy poniższe objawy wystąpią ponad miesiąc lub powtarzają się w ciągu roku. Są to: poczucie przymusu picia, brak kontroli nad ilością wypijanego alkoholu, fizyczne i psychiczne objawy abstynencji (drżenia, poty, nudności, wzrost ciśnienia, osłabienie,
6 BIULETYN NR 6/2009
Podłożem objawów jest nauroadaptacja alkoholu przez organizm. Brak alkoholu oznacza powstanie zespołu