1899518941

JOANNA KLECZEŃSKA

SELEKCJA BIOLOGICZNA A SZANSE CZŁOWIEKA

1

DLA MOICH znajomych, nie-biologów, prawo w zastosowaniu do przyrody nieożywionej ma skonkretyzowaną postać. Prawo ciążenia, prawo zachowania masy, prawa reakcji chemicznych można zapisać określoną formułą czy Wprowadzić w postaci budzącego zaufanie wzoru. Działalność owych praw da się zauważyć w życiu codziennym, że wspomnę o wozach komunikacji miejskiej, kiedy dzięki hamującemu z fantazją kierowcy walimy się do przodu, czy o pseudo-groteskcwej sytuacji, kiedy delikwentowi spada na głowę cegła. W każdym przypadku nasz obserwator (jeśli tylko nie jest zbyt poszkodowany) rozumie, co się stało, może sobie dany fakt tłumaczyć, względnie go przewidzieć.

Wydaje mi się, że w świecie roślin i zwierząt moi rozmówcy mogliby znaleźć tego rodzaju konkret jedynie na poziomie badań biofizycznych czy biochemicznych, nazywając rzecz precyzyjniej: na poziom, ie reakcji raczej niż organizacji. Tam bowiem, gdzie mamy do czynienia z żywym organizmem czy grupą organizmów, zaczynają obowiązywać inne prawa, prawa biologiczne o specyficznym charakterze i enigmatycznym częstokroć dla postronnych widzów kierunku działania. Nie wiem, o ile przeciętnie zorientowany człowiek zdaje sobie sprawę z zależności typu: prawa reakcji — prawa organizacji. Mówiąc prościej, o ile jest dla niego oczywiste, że prawa biologiczne tworzą się na podłożu praw fizyczno-chemicznych i matematycznych. A przecież każdy żywy przypadek, zwierzę czy roślina, rozpatrywany przez rasowego chemika byłby dynamicznym układem odbywających się nieustannie reakcji syntezy i rozpadu. Matematyk dostrzegłby w nim nieskończenie wiele prawidłowości dających się wyrazić liczbowo, inżynier zachwyciłby się logiką konstrukcji przestrzennych, a fizyk mógłby znaleźć kopalnię problemów, że przytoczę takie zjawiska jak prądy elektryczne, luminescencję, ultradźwięki, itd. Dla żadnego z owych badaczy wymienione zjawiska nie byłyby czymś nadzwyczajnym, bowiem rzeczywiście w istocie