1933501998

Stal węglowa jest to stop żelaza z węglem po odlaniu przerobiony plastycznie, gdzie węgiel jest najważniejszym pierwiastkiem stopowym (poniżej ok. 2%C).

Węgiel bardzo korzystnie wpływa na własności żelaza. W miarę podwyższania stężenia tego pierwiastka w stali zwiększa się twardość, wytrzymałość na rozciąganie R_m i granica plastyczności Re (rys. 1).

Wzrost węgla w stali może powodować	Wzrost twardości	Wzrost Rm	Wzrost Re	Zmniejszenie własności plastycznych	Zmniejszenie ciągliwości	Zmniejszenie wydłużenia, przewężenia, udamości
	Pogarsza obróbkę plastyczną stali na zimno i gorąco			Pogorszenie w łasności spawalniczych

Rys. 2. Wpływ węgla na własności mechaniczne stali węglowych (HBW- twardość Brinella z pcnctratorem z węglików' spiekanych, Rm- wytrzymałość na rozciąganie, Rc-granica plastyczności, A-wydłużenie, Z-przewężenie).(3)

Stale niestopowe (węglowe) dzielimy na:

-niskowęglowe (0,25% C), np. 10(PN-93/H-84019), St3S(PN-88/H-84020) -średniowęglowe (0,25-0,60%C), np. C40(PN/EN10083-2Pr), 40(PN-93/H-84019) -wysokowęglowe (>0,6%C), np. NI l(PN-84/H-85020), C120(PN-EN ISO4957:2002)

Stale niestopowe (węglowe! ze w'zeledu na zastosowanie dzielimy na:

-konstrukcyjne- zawierające do ok. 0.7%C te zaś dzieła sie na:

-stale zwykłej jakości ogólnego przeznaczenia (PN-88/H-84020).

Oznaczenia: St (liczba porządkowa od 0 do 7 jednak bez 1 i 2). Liczby odpowiadają za informacje o zakresie wytrzymałości lub składu chemicznego.

-stale niestopowe do utwardzania powierzchniowego i cieplnego (PN-93/H-84019). Oznaczenia: liczba dwucyfrowa np. 45

Zastosowanie: stosowane do wyrobu części i urządzeń oraz elementów konstrukcji, na części maszyn i konstrukcji poddawanych obróbce cieplnej przez normalizowanie i ulepszanie cieplne, a w przypadku stali niskowęglowych- również przez nawęglanic.