1941125375

nym zarządzeniem powołano wówczas SN w Warszawie, kształcący nauczycieli dla szkół odzieżowych ²³.

W 1961 r. powstały następne dwuletnie SN-y: w Koszalinie, Łowiczu, Ostródzie, Gdańsku-Oliwie oraz drugi SN w Białymstoku ^z*.

Nieco inaczej od tego roku zaczyna kształtować się organizacja studiów nauczycielskich dla pracujących nauczycieli, gdyż zaczęto powoływać zaoczne wydziały w dwuletnich SN-ach. Takie uruchomiono w Katowicach, Kielcach, Krakowie, Lublinie, Łodzi, Radomiu, Szczecinie i Warszawie²⁵. Obok nich uruchomiono też nowe ZSN-y jako oddzielne placówki przeznaczone wyłącznie dla pracujących, kształcąc nauczycieli systemem zaocznym, wieczorowym i eksternistycznym (np. w 1962 r. utworzono drugi ZSN w Katowicach) ²⁶.

Dalsze zmiany w sieci studiów nauczycielskich były już mniej dynamiczne. W latach 1962—1965 powołano SN-y w nowych miejscowościach: Busku Zdroju, Chełmie Lubelskim, Grodzisku Mazowieckim, Jeleniej Górze, Legnicy, Siedlcach, Włocławku, Wymyślinie i Zamościu ²⁷. Pewnym uzupełnieniem państwowej sieci studiów nauczycielskich były SN-y dla pracujących tworzone przy Związku Nauczycielstwa Polskiego. Te związkowe ZSN-y pracowały w oparciu o samokształcenie według ustalonego programu opracowanego przez Zarząd Główny ZNP w porozumieniu z Ministerstwem Oświaty. Żywot ich jednak był krótki, bowiem istniały od 1 do 4 lat, po czym ze względu na brak bazy lokalowej, kadry, czy też zainteresowania ze strony nauczycieli, ulegały likwidacji²⁸.

Z powstaniem sieci studiów nauczycielskich w Polsce związanych było wiele osób: działaczy oświatowych, nauczycieli i pracowników administracji szkolnej, których nie sposób wszystkich wymienić.

Ostatecznie najwięcej SN-ów funkcjonowało w 1965 r., kiedy było ich 82, co stanowiło ok. cztery SN-y na jedno województwo. Po roku 1965 liczba funkcjonujących SN-ów sukcesywnie spadała, choć do 1969 r. było ich jeszcze ponad 50. Po 1969 r. zakłady te ulegały stopniowej likwidacji i zastępowane były wyższymi formami kształcenia nauczycieli szkół podstawowych.

Decyzja o stopniowej likwidacji studiów nauczycielskich znalazła swój finał w zarządzeniu Ministra Oświaty i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 marca 1970 r. Zaczęła dojrzewać od końca lat sześćdziesiątych, kiedy to okazało się, iż studia nauczycielskie nie mogły sprostać nowym zadaniom, jakie

²³    Zob. Dz. Urz. Min. Ośw., 1960, nr 8, poz. 133; leż Dz. Urz. Min. Ośw., 1960, nr 12, poz. 220.

²⁴    Zob. Dz. Urz. Min. Ośw., 1961, nr 9, poz. 106.

²⁵    Tamże, poz. 107.

²⁶    Por. M. Wierzbicki, op. cit., s. 45.

²⁷    Por. E. Wąsowicz, Informator o zakładach kształcenia nauczycieli w latach 1944—1971. Warszawa 1976, s. 67—74.

²³ Zob. M. Wierzbicki, op. cit., s. 45—46; też A. Szymański, Zakłady kształcenia nauczycieli w Kieleckiem w latach 1945—1970, s. 50.

74