2144792492

•    Subiektywizm metodologiczny — działania jednostek wynikają z ich wiedzy, przekonań oraz oczekiwań i tylko na tym gruncie można je wyjaśnić.

•    Marginalizm — jako podejście do napotykanych przez podejmującego decyzję przyszłych zmian w odpowiednich wielkościach.

•    Użyteczność krańcowa —jej wpływ na kształtowanie się cen.

•    Znaczenie kosztów alternatywnych -— kosztem przy wyborze jest najbardziej wartościowa z alternatyw, która nie została zrealizowana.

•    Struktura czasowa konsumpcji i produkcji — jako odzwierciedlenie preferencji czasowych i wydajności procesów okrężnych.

1.3 Austriacka teoria cyklu koniunkturalnego w pracach Misesa i Hayeka

Jak wspomniano wcześniej, w klasyfikacji teorii cykli koniunkturalnych opartej o kryterium charakteru dolnych i górnych punktów zwrotnych austriacka teoria cyklu koniunkturalnego znajduje się w grupie X/N. Oznacza to, że ożywienie ma swoje źródło poza systemem gospodarczym, natomiast recesja jest naturalną reakcją powodowaną mechanizmami rynkowymi. Prezentacja teorii ograniczona zostanie do poglądów Misesa i Hayeka, z których ten pierwszy opracował jej zarys, wyjaśniający przyczyny następujących po sobie zdarzeń, natomiast drugi poszerzył teorię, formułując pełną analizę zjawisk powodowanych ekspansją kredytową.

Pierwszym z ekonomistów austriackich, który zaprezentował tą teorię był Ludwig von Mises, który początkowo opisał ją w wydanej w 1912 r. książce Theory of Money and Credit⁷³. Aby zrozumieć austriacką teorię cyklu koniunkturalnego należy poznać stosowane w niej pojęcia.

Pierwszym z nich jest preferencja czasowa, pojęcie wspomniane już przy Boehm-Bawerku. Mierzy ona w jakim stopniu obecna satysfakcja różni się od takiej samej, ale odroczonej satysfakcji⁷⁴. Im wyższa preferencja czasowa, tym bardziej człowiek ceni zadowolenie w teraźniejszości od takiej samej przyjemności w przyszłości. Z faktu, że: „W pozostałych warunkach niezmienionych zaspokojenie potrzeby w bliskiej przyszłości jest cenione wyżej niż jej zaspokojenie w odleglejszej przyszłości. Dobra

⁷³    R. Garisson, Introduction: The Austrian Theory in Perspective, w: The Austrian Theory of the Trade Cycle and Other Essays, L. von Mises. G. Haberler. M. Rothbard. F. A. Hayek. R. Ebeling (red.). Ludwig von Mises Institute. Aubum. Alabama. 1996, s. 8

⁷⁴    G. Callahan, Ekonomia dla ... op. cit., s. 53

20