7
i Wilnie. Powstały wtedy nowe budynki uczelniane, m.in. gmach Biblioteki Jagiellońskiej. Na Uniwersytecie Jagiellońskim wyrosła też plejada znakomitych uczonych, jak choćby sławni filolodzy: Kazimierz Nitsch, Tadeusz Lehr-Spławiński, Tadeusz Sinko, Ignacy Chrzanowski czy Stefan Kołaczkowski. Pracowali tu wybitni historycy: Roman Gródecki, ks. Konstanty Michalski, Stanisław Kot, prawnicy: Rafa! Taubenschlag, Fryderyk Zoll, matematyk Stanisław Zaremba, astronom Tadeusz Banachiewicz, lekarze: Napoleon Cybulski, Ludwik Teichmann, Tadeusz Browicz i wielu innych.
Wybuch II wojny światowej zapisał się czarnymi zgłoskami w dziejach Jagiellońskiej Wszechnicy. W dniu 6 listopada 1939 r. gestapo w podstępny sposób aresztowało 183 krakowskich profesorów i pracowników naukowych. Niektórzy z nich ponieśli śmierć w hitlerowskich obozach koncentracyjnych. W tym samym czasie kilkunastu innych profesorów zostało zamordowanych w Katyniu, Kozielsku i Miednoje. Okupanci zniszczyli mienie uniwersyteckie. Mimo to już od 1939 r. prowadzone było tajne nauczanie na wszystkich wydziałach. Łącznie na UJ pobierało w ten sposób naukę ok. 800 studentów. Był wśród nich Karol Wojtyła - papież Jan Paweł II.
Wraz z oswobodzeniem Krakowa spod okupacji niemieckiej Uniwersytet Jagielloński wznowił działalność. W styczniu 1945 r. zgłosiło się ponad 5 tys. studentów! Szybki rozwój uczelni został niestety powstrzymany przez ówczesne władze. Podjęły one także decyzję o odłączeniu od UJ kolejnych wydziałów: lekarskiego, farmacji, rolnego oraz teologicznego, Studium Wychowania Fizycznego i Studium Spółdzielczego. Większość z nich przeksz-tałcono w samodzielne uczelnie. Uniwersytet jednak wierny swej dewizie plus rntio quam vis (więcej znaczy rozum niż siła) przetrwał godnie i te trudne lata. Nadal wykładali tu wybitni uczeni, nierzadko o światowej sławie.
W 1964 r. Uniwersytet Jagielloński uroczyście obchodził 600. rocznicę powstania. Przy okazji jubileuszu wzbogacił się o kilka nowych budynków. Rozwój uczelni ograniczony był ścisłymi, narzuconymi przez władze ministerialne limitami przyjęć na studia. W 1993 r. powróciły do Almae Matris fakultety medyczne, jako trójwydziałowe Collegium Medicum UJ. Tym samym Uniwersytet Jagielloński jest dziś jedynym polskim uniwersytetem kształcącym