Studia i Refleksje 53
Wjednym z nich nadesłanym z województwa warszawskiego, adresowanym na ręce I Sekretarza KC PZPR pisano „daj wszystkim zatrudnienie, bo inaczej weźmiemy transparenty z napisami „Chleba i pracy" i zjedziemy się przed Radę Państwa. Na to nie znajdzie lekarstwa i MO. Głód i bezrobocie złamie nawet wasze atomy"11. Równie ważne były zmiany o charakterze politycznym, zmierzające do demokratyzacji systemu sprawowania władzy. „Młody Polak" w liście do Rozgłośni Polskiej „Radia Wolna Europa" za główne problemy stojące przed społeczeństwem uznał: zniesienie cenzury prewencyjnej, oraz demokratyzację rad robotniczych i rad narodowych12. Problemy te znalazły swoje odzwierciedlenie w omawianym wyżej dokumencie.
Reasumując należy stwierdzić, iż program mimo pewnej ogólnikowości zadań stanowił wyraz dążności ZMS do odrywania podmiotowej roli w państwie i bycia organizacją „młodzieży" a nie „dla młodzieży". Program i inne dokumenty przyjęte na naradzie zjednoczeniowej miały być szeroko kolportowane w prasie, lokalnych rozgłośniach radiowych i radiowęzłach zakładowych i uczelnianych, by stać się następnie podstawą dyskusji tak w instancjach i grupach ZMS. wśród młodzieży niezorgamzowanej, byłych działaczy organizacji młodzieżowych, członków PZPR zainteresowanych problematyką młodzieżową, a także starszym społeczeństwie. Dyskusja ta uzupełniona oceną sytuacji społeczno-ekonomicznej w danym środowisku miała stać się; zgodnie intencjami kierownictwa Związku i uchwałą Krajowej Narady Aktywu ZMS z wielkich zakładów pracy (18.02.1957); podstawą do opracowania własnych programów działania poszczególnych ogniw podstawowych i instancji organizacji13.
W trakcie wspomnianej dyskusji, wykorzystując forum konferencji i spotkań środowiskowych organizowanych przez instancje ZMS, czołowi działacze organizacji prowadzili akcje wyjaśniającą jej założenia programowe J Lenart występując na konferencji warszawskiej ZMS 24.02 1957 r. stwierdził, iż organizacja „nie może wziąć na siebie zadania zaspokojenia wszystkich potrzeb młodzieży kulturalnych, rozrywkowych, sportowych i materialnych" podkreślając zarazem, że ich zaspokojenia nie może być dla mej obojętna. J. Lenart wskazał również na szeroki i różnorodny wachlarz propozycji programowych ZMS zarówno dla tych, którzy chcą swą aktywność ograniczyć do organizowania zabaw i wycieczek - „niech tworzą kluby, mech grają w bridża, niech się bawią", jak i dla tych,
11AAN. KC PZPR sygn 237/XXV - 21 Biuro Listów i Inspekcji, Biuletyn nr 15/183, s 15 12Archiwum Dokumentacji Mechanicznej Radio Wolna Europa, sygn 528/U 20850/P 14852 s 1 13Biuletyn Informacyjny TKC ZMS nr 1/57 s 15-17. nr 3/57 s 4g