P: Samochody poruszały się żółwim tempem, kierowcy niewiele widzieli ((SW 2005/23. 10)
N: A u los heweglen sich im Schneckentempo. und die Autofahrer konnten nur wenig sehen. (SW 2005/23, 10)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
89. |
wyrażenie |
- |
stabilny |
przymiotnik* rzeczownik |
aproksymatywna |
imitacja |
Frazeologizm w żółwim tempie występuje w znaczeniu ‘bardzo wolno, opieszale’ (BL 2003: 838). Niemiecki ekwiwalent słownikowy: im Schneckentempo (PI 1995: 1110). W przekładzie zastosowano konotatywno-ekspresywny leksem z odmiennym obrazem językowym - ekwiwalent słownikowy im Schneckentempo (PONS 2004: 574) - ‘sehr langsames Tempo’ (Wahrig 1997: 1093). Zachowano tym samym ekwiwalencję semantyczną, obrazy językowe wykazują natomiast rozbieżność.
P: Przyznam z ręką na sercu, że łv naszej rodzinie nie ma specjalnych moli książkowych. (SW 2005/32. 8)
N: Hand aufs Herz: In unserer Familie gihl es keine l.eserallen. (SW 2005/32, 8)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
90. |
wyrażenie |
- |
stabilny |
przymiotnik* rzeczownik |
aproksymatywna |
imitacja |
Frazeologizm mól książkowy to: ‘człowiek zagrzebany w książkach, ślęczący nad nimi, niewidzący świata poza książkami’ (BL 2003: 401). Ekwiwalentem słownikowym jest: Bucherwurm (PONS 2004: 203). W przekładzie zastosowano synonimiczny konotatywno-ekspresywny leksem z odmiennym obrazem językowym Leseratte - ‘jmd, der gern und viel liest’ (Wahrig 1997: 809). Między frazeologizmami występuje zgodność znaczeń idiomatycznych przy rozbieżności obrazów językowych.
P: Jak świat światem toczą się dyskusje na lemat dopuszczalnych granic artystycznej swobody w przekazywaniu rzeczywistości. (D 1995/1,98)
N: Seit eh und ie diskutiert man iiber die zuldssigen Grenzen kiinstlerischer Freiheit beim l ermitteln der Wirklichkeit. (D 1995/1,98)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
91. |
wyrażenie |
relacja czasowa |
stabilny |
nominalny struktura porównawcza |
aproksymatywna |
imitacja |
Frazeologizm jak świat światem oznacza ‘zawsze, od dawna, od niepamiętnych czasów’ (Dubisz 2003, t. 3: 1596). Niemiecki ekwiwalent słownikowy to: seit Menschengedenken (PONS 2004: 441). W tłumaczeniu zastosowano frazeologizm synonimiczny -analogiczny odpowiednik frazeologiczny seit eh und je - 'solange man denken kann, sich
101