w których zamieszkują większe skupiska ludności autochtonicznej. „Schlesisches Wochenblatt nie pretenduje do rangi gazety ogólnopolskiej, siedziba redakcji znajduje się w Opolu.
Zdania przykładowe zostały wyodrębnione z dłuższych tekstów zwartych w taki sposób, aby użycie frazeologizmu w kontekście całego polskiego zdania było zrozumiałe i stanowiło wystarczający materiał do oceny przekładu tekstu docelowego Wykaz niektórych tytułów artykułów, z których korzystała autorka załączono na końcu pracy. Spośród 300 polskich zdań i 300 niemieckich translatów 77 pochodzi z kwartalnika „Dialog”, a 223 z tygodnika „Schlesisches Wochenblatt”.
3. Wzór przebiegu analizy zdań przykładowych. Określenie rodzaju ekwiwalencji
Analiza ma charakter unilateralny: język polski jest językiem oryginału. Zgodnie z kierunkiem tłumaczenia, zdanie polskie podawane jest jako pierwsze, oznaczono je literą P (polski). Zdanie w języku niemieckim (translat) podawane jest jako drugie i oznaczone literą N (niemiecki). Obydwa przykłady zdań wyróżniono kursywą, a frazeologizmy podkreślono. Przy każdym przykładzie wskazano źródło pochodzenia zdania, np. (D 1996/1, 6) - kolejno są to: skrót tytułu magazynu lub gazety (D - „Dialog”, SW - „Schlesisches Wochenblatt”), rok, kolejny numer i strona.
We wszystkich przypadkach analizowanej parze zdań przyporządkowano tabelkę, w której dokonano krótkiej charakterystyki frazeologizmu języka oryginału, a w odniesieniu do niemieckiego translatu ustalono typ ekwiwalencji i rodzaj zastosowanej strategii przekładu. Każde z 300 polskich zdań ma przypisaną liczbę porządkową. Polski frazeologizm scharakteryzowano, uwzględniając 4 podstawowe kryteria, tj. formalne, semantyczne, stabilności i kryterium strukturalne. W sumie polskie związki frazeologiczne w formie kanonicznej zostały opisane pod kątem 20 różnych aspektów.
P: Im bardziej czuliśmy się wolni, tym głębiej
(D 1997/1,41)
N: Je freier wir urn fuhlten, lim so tiefer schltieen wir Wurzeln imd urn so heftiger war unser Wunsch nach Kontinuitdt. (D 1997/1.43)
lp. |
Kryterium formalne |
Kryterium semantyczne |
Kryterium stabilności |
Kryterium strukturalne |
Rodzaj ekwiwalencji |
Strategia |
2. |
zwrot |
świat roślin |
niestabilność aspektu |
nominalno- werbalny |
całkowita |
adaptacja |
Pod tabelką zamieszczono komentarz odautorski, który zawiera ocenę lingwistyczną przekładu. Wskazano tutaj m. in. na te elementy, które zadecydowały o poprawności lub braku adekwatności tłumaczenia tekstu oryginalnego Komentarz pełni
60