223427508

realizację fazy inwestycyjnej i fazy operacyjnej przekazuje wybranym wykonawcom zewnętrznym. V\fykonawca nie tylko projektuje i wykonuje inwestycję, ale także pełni funkcję jej operatora po przekazaniu do użytkowania (ten sam, który wykonał inwestycję albo inny wykonawca wybrany przezinwestora). Finansowanie inwestycji odbywa się ze środków inwestora, pozyskanego przez niego finansowania dłużnego oraz uzupełniane jest środkami publicznymi. Finansowanie inwestycji rozłożone jest proporcjonalnie na fazę wykonawstwa i eksploatacji. Okres i warunki eksploatacji są ściśle określone w umowie pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Inwestycja pozostaje przez cały czas własnością inwestora. Zastosowanie tego modelu pozwala przenieść znaczące ryzyko inwestycji na wykonawcę. Inwestor realizuje swój cel, nie angażując się bezpośrednio w inwestycję orazjednocześnie określa poziom dochodów z inwestycji, który oczkuje uzyskiwać w okresie eksploatowania inwestycji przez wykonawcę - właściwe zarządzanie inwestycją gwarantuje wykonawcy odpowiednie wynagrodzenie.

Model: projektuj - buduj - finansuj - eksploatuj

W modelu tym, podobnie jak w modelach opisanych powyżej, inwestor bezpośrednio angażuje się jedynie w fazę przedinwestycyjną, natomiast realizację fazy inwestycyjnej i fazy operacyjnej odbywa się przezwykonawców. Podstawowa różnica polega na finansowaniu inwestycji. Wykonawca wykonuje inwestycję w całości lub częściowo zwłasnych środków oraz ma udżał tytule własności inwestycji - inwestycja na określonyokres staje się własnością lub współwłasnością wykonawcy

Model: partnerstwo publiczno-prywatne

PPP jest szczególnym modelem zastosowania innowacyjnych modeli zarządzania inwestycjami w relacjach pomiędzy inwestorem reprezentującym sektor publiczny oraz partnerem reprezentującym sektor prywatny. Realizacja PPP odbywać się może w jednym ze wskazanych powyżej modeli, w pełnym cyklu życia projektu inwestycyjnego. Istotą PPP jest podział ryzyka inwestycyjnego pomiędzy inwestora publicznego i prywatnego na zasadzie, że każdy wykonuje tę część inwestycji, na której zna się lepiej. W modelu PPP jednostka publicznej przyświeca w szczególności chęć realizacji celów publicznych, natomiast partnerowi prywatnemu osiągnięcie ztego tytułu zysków. Realizacja inwestycji w modelu PPP pozwala inwestorom publicznym rozłożyć w czasie koszty inwestycji, poprzez ^angażowanie środków wykonawcy oraz ich spłatę w okresie eksploatacji. Mcdel PPPwzwiązkuz powiązaniem z sektorem publicznym jest przedmiotem regulacji prawnych (Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym). IVbdel ten nie jest niestety w pełni wykorzystywany w naszym kraju m.in. ze względu na konieczność wyboru partnera prywatnego w drodze zamówień publicznych, brak doświadczeń czy ryzyko korupcyjne.

Metody zarządzania inwestycjami

W realizacji projektu inwestycyjnego równie istotne jak model inwestycji jest metoda zarządzania projektem inwestycyjnym, którą posługuje się inwestor. Inwestor ma do wyboru wiele metod zarządzania projektami, często jednak nie wybiera żadnej metody realizując inwestycję „na czuja". Vtyróżnić możemydwie uniwersalne metodyzarządsnia projektami, a mianowicie PRINCE2 oraz PM (od nazwy Project Management Institute) orazmetodę dedykowaną projektom inżynieryjnym FIDIC (od nazwy Federation Internationale des Ingenieurs-Conseils), a także inne metodyzarządzania, które wykorzystywane są w poszczególnych fazach cyklu inwestycyjnego, w tym na przykład: outsourcing, konsultacje społeczne, TOM, itd.

Podobnie jak modele inwestycyjne, równieżmetody zarządzania projektami stanowią źródło innowacji organizacyjnych, procesowych i marketingowych. Wdrożenie określonej metody wymaga zmianysposobu działania organizacji, wprowadzenia nowych standardów, reinżynierii procesów, zmiany kwalifikacji pracowników czy zastosowania zaawansowanych rozwiązań informatycznych. Wodróżnieniu od innowacyjnych modeli inwestycyjnych, metody zarządzania projektami są bardzo szczegółowo opisane i zebrane w podręcznikach (np. podręcznikiem metody FIDIC są „V\farunki kontraktowe”, podręcznikiem metody PM jest zaś „PM30K Guide”). W zarządzani u projektem inwestycyjnym nie powinno się mieszać typowych metod zarządzania projektami (PRINCE2, PM) tzn. inwestor powinien określić, który standard zarządzania będzie wdrażał. Mmo że dotyczą one tego samego procesu zarządzania, to różnią się od siebie zakresem. Nie ma przeszkód, aby inwestor uzupełniał wybraną metodę zarządzania projektami metodą FIDIC, outsourcingiem, konsultacjami społecznymi czy inną.

Project Management Institute (PMI)

Twórca metodyki Project Management Institute jest międzynarodową organizacja zrzeszającą kierowników projektów, która gromadź wiedzę zzakresu zarządzania projektami, a także przeprowadza egzaminy i przyznaje 5 certyfikatów zawodowych dla Kierowników Projektów: Program Management Professional (PglVP), Project Management Professional (PIVP), PM Scheduling Professional (PM-SP), PM Risk Management Professional (PM-RM^{1 2 3 4 5}) oraz Certified^ssociate in Project Management (C/^PM).

Zgodnie z metodyką PM zarządzanie projektem polega na zastosowaniu wiedzy umiejętności, narzędzi i technik w dźałaniach projektu w celu spełnienia jego wymagań. PM dźeli zarządzanie projektami na 42 procesy szczegółowe, pogrupowane w pięciu fazach zarządzania projektami:

1

   Inicjacja

2

   Planowanie

3

   Realizacja

4

   Manitorowanie i kontrola

5

   Zakończenie

Dźewięć obszarów wiedzy projektowej to:

1. Zarządzanie integracją projektu: opracowanie karty projektu, rozpoznawanie interesariuszy opracowanie planu zarządzania projektem, kierowanie i zarządzanie realizacją projektu, monitorowanie i kontrolowanie prac w projekcie, przeprowadzanie źntegrowanej kontroli zmian, zamykanie projektu lub etapu.