2251772473

Rys. 14. Stereokomparator Wild STK 1

Jeżeli chodzi o katastralne punkty graniczne, pomierzone na stereokomparatorze, to można ich współrzędne, po elektronowym przeliczeniu, kartować za pomocą koordy-natografu sterowanego za pomocą kart perforowanych.

Metoda kart perforowanych służy nie tylko wymienionym tu celom, lecz służy również do aktualnego utrzymywania katastru. Na ten temat ukazało się ostatnio kilka publikacji tak, że mogę się tylko ograniczyć do tej wzmianki.

Dalszym ważnym zasięgiem prac fotogrametrycznych są opracowania w skalach średnich. Na ten temat niewiele jest do powiedzenia, autograf A8 (rys. 15) w zupełności rozwiązuje to zagadnienie.

Interesujące dla krajów nie posiadających map — będzie zastosowanie nowej kamery nadszerokokątnej do opracowań drobnoskalowych. Konieczność i przydatność stosowania kamer nadszerokokątnych wynika jasno z doświadczeń radzieckich. W nowo budowanej kamerze RC9 będzie zastosowany największy z używanych formatów 23 X 23 cm, aby umożliwić dobrą identyfikację i interpretację. Do opracowania tych zdjęć będzie służył autograf A9 (rys. 16). Dla zmniejszenia wymiarów instrumentu zastosowano fotograficzne zmniejszenie zdjęcia do połowy, dzięki czemu kompensuje się resztki dystorsji obiektywu i krzywiznę ziemi. Na autografie A9 przeprowadza się również aerotriangula-cję, którą najlepiej wyrównywać metodą Jerie. Zagadnienie opracowań drobnoskalowych stawia jeszcze inne zadanie konstruktorom przyrządów, a mianowicie:    budowę

bardzo prostego autografu. Jest wiele małych przyrządów, ale wszystkie mają poważne wady. Przeważnie są to przy-

Rys. 16. Autograf Wild A9 do opracowania zdjęć nadszerokokątnych

rządy, które dają rozwiązanie przybliżone z mniejszą lub większą ilością urządzeń korekcyjnych.

Osobiście reprezentuję pogląd, że nawet małe i proste autografy powinny się opierać na ścisłym geometrycznym rozwiązaniu. Dalszą cechą powinna być dobra optyka (układ obserwacyjny) o dużym polu widzenia. Nie są łubiane autografy oparte na zasadzie podwójnej projekcji jak: Multiplex, Kelsh-Plotter, Baldplex itp., a to z tego powodu, że przy obserwacji rzutowanych na ekran obrazów i to niezależnie czy stosuje się anaglify, czy też metodę błyskową, zatraca się wiele szczegółów. Również konieczność pracy w ciemni powoduje, że nie można tych przyrządów zaliczyć do autografów.

Chcemy przeto skonstruować autograf typu A6, który jednak w porównaniu do A6 i A8 byłby bardzo uproszczony, możliwie zmniejszony i lżejszy. Powinien on pozwalać na opracowanie zdjęć szeroko- i nadszerokokątnych, co z kolei stwarza różne trudności przy konstrukcji “).

To wszystko, co dotychczas powiedziałem odnosiło się do zestawienia nowych kierunków w budowie przyrządów i nowych metod pracy — tak jak widzimy je w Szwajcarii.

Teraz powiem coś o opracowaniach fotogrametrycznych. Zastosowanie fotogrametrii w Szwajcarii różni się ze względu na małą powierzchnię i strukturę kraju od zastosowania fotogrametrii w innych krajach. Charakteryzuje się to następująco: — opracowania fotogrametryczne wiel-koskalowe przeprowadza się często na nieprawdopodobnie małych obszarach. Możliwe jest to tylko dlatego, że często mimo krótkich odcinków nalotu, trzeba je koniecznie wykonać ze względu na niedostępność terenu dla pomiaru bezpośredniego lub fotogrametrii naziemnej. Pomiary dla celów elektryfikacji, regulacji potoków, zapór przeciwla-winowych, budowy kolei linowych — opłaca się wykonywać na podstawie zdjęć lotniczych nawet na małych obsza-

Rvs. 15. Autograf A8 z małym koordynatografem umożliwiającym opracowanie mapy w skalach średnich przy jednoosobowej obsłudze

Rys. 17. Triangulator radialny Wild RT 1 według pomysłu prof.

Roelofsa

^ł) Takie n**tó<zrafy Wild B8 i Wild B9 są już skonstruowane obecnie. Przypisek tłumacza.

325