2048738708

ZAŁĄCZNIK NR 3

Materiał dla ucznia nr 2

Symbolika Prawosławnego Krzyża

Najbardziej rozprzestrzeniony jest w Prawosławiu krzyż o ośmiu końcach, który nazywany jest także krucyfiksem.

Na osi wertykalnej znajdują się trzy belki poprzeczne. Środkowa, duża jest dla rąk ukrzyżowanego Chrystusa. Górna oznacza tabliczkę z napisem „Jezus Nazarejczyk, Król Żydowski". Taki napis w trzech językach - greckim, łacińskim i żydowskim - rozkazał przybić do krzyża Chrystusa Piłat. Był to rzymski zwyczaj - ukazywać na tabliczkach winę skazanego.

W tradycji prawosławnej, inaczej niż w katolickiej, nogi Chrystusa przebite są niejednym gwoździem, lecz dwoma - każda noga oddzielnie. Jak wykazują badania Całunu Turyńskiego, tak było w rzeczywistości. Dolna belka jest pod nogi Ukrzyżowanego. Jeden jej koniec jest lekko podniesiony. Ten podniesiony koniec pokazuje na niebo, dokąd udał się dobry łotr, ukrzyżowany razem z Chrystusem, a drugi, opuszczony - na piekło -miejsce dla drugiego łotra, który nie wyraził skruchy.

Często na dole krzyża można zobaczyć wizerunek czaszki. To głowa Adama, który, według legendy, został pochowany na Golgocie, pod miejscem ukrzyżowania Chrystusa. Po szczelinie w skale pod Krzyżem na głowę Adama ścieka kropla krwi Chrystusa, przywracająca życie Adamowi, człowiekowi, ludzkości.

Obok krzyża często przedstawiona jest Bogurodzica i ukochany uczeń Chrystusa - apostoł Jan. Często przedstawiane są narzędzia mąk Chrystusa - włócznia, którą przebito Mu bok, i gąbka z octem, którą podał Mu rzymski żołnierz.

Czasami można zobaczyć krzyż z półksiężycem. Niekiedy ludzie myślą, że jest on symbolem zwycięstwa prawosławia nad muzułmaństwem. Ale krzyż z półksiężycem znany był długo przed starciem chrześcijan z muzułmanami, w czasach wczesnochrześcijańskich: tutaj połączone zostały forma krzyża z kotwicą - znakiem nadziei. Półksiężyc symbolizuje również eucharystyczny kielich z Krwią Chrystusa, zmazującą ludzkie grzechy. Takie krzyże stawiane są na świątyniach, poświęconych Bogurodzicy, ponieważ księżyc, półksiężyc jest znakiem Bogurodzicy, zaś krzyż -znakiem słońca i symbolem Chrystusa.

źródło: [online], [dostęp 15 grudnia 2013], http://www.orthodoxworld.rU/pl/hram/4/index.htm

Projekt współfinansuje

MIASTO

STOŁECZNE

WARSZAWA

Materiał przygotowany w ramach programu Centrum Edukacji Obywatelskiej „Cztery strony Warszawy. Młodzi przewodnicy po wielokulturowej Warszawie”, dofinansowanego ze środków Urzędu m.st. Warszawy.