Podobnie w czasie obróbki ciał stałych lub produkcji i transportu materiałów sypkich mogą do otaczającego powietrza przedostawać się pyły tych materiałów i tworzyć z powietrzem mieszaniny wybuchowe.
Temperatura zapłonu cieczy palnej jest to najniższa temperatura, przy której z cieczy palnej powstanie dostateczna ilość pary do utworzenia się tuż nad jej powierzchnią mieszaniny palnej z powietrzem, która zapali się na chwilę od znormalizowanego płomyka wodorowego przesuniętego nad tą powierzchnią i zgaśnie. Im temperatura zapłonu cieczy palnej jest niższa, tym ciecz jest bardziej niebezpieczna z punktu widzenia zagrożenia pożarowego (wybuchowego). W tablicy 3.1, podane są przykładowe temperatury cieczy palnych. Zgodnie z rozporządzeniem [6] przyjęto, że w normalnych warunkach atmosferycznych mieszaniny wybuchowe z powietrzem mogą tworzyć pary cieczy palnych o temperaturze nie przekraczającej 55 °C.
Tablica 3.1. Temperatury zapłonu wybranych cieczy palnych
Nazwa cieczy palnej |
Temperatura zapłonu [°C] |
Benzyna samochodowa |
-51 |
Aceton |
-19 |
Benzen |
-11 |
Alkohol etylowy |
11 |
Trójchloroetylen |
32 |
Toluen |
4 |
Olej napędowy |
>37 |
Cykloheksanon |
34-65 |
Chlorohydryna etylenu |
55 |
Do określenia w jaki sposób gaz lub para zachowują się w mieszaninie z powietrzem potrzebna jest znajomość gęstości tej substancji w stosunku do powietrza.
Gęstość (masa właściwa) jest to stosunek masy ciała do jego objętości. Według prawa Avogadro objętość zajmowana przez jeden mol (gramocząsteczkę) (gramocząsteczka - ilość gramów danego związku równa liczbowo jego ciężarowi cząsteczkowemu) gazu wynosi 22,41 litra w warunkach normalnych. Posługując się tym prawem można obliczyć przybliżoną gęstość gazu „d” lub mieszaniny gazów na podstawie wzoru chemicznego cząsteczek tych gazów wg równania
d = M/22,4
w którym: