242074193

Rudolf Ochman.

RE3UI ANCKA W ISO

./fragment do końca 2. wojny światowej/

Najstarsze dzieje Lutyni

Założona prawdopodobnie pod koniec XIII stulecia przez benedyktow z Orlowej. Pierwzza wzmianka o Lutyni /Luthi-na/ pochodzi z roku 1305, gdzie figuruje w spisie dziesięcin dla biskupa wrocławskiego. Żadnemu luiyniakowi nie powiodło się wyjaśnić nazwy Lutynia. Mogła powstać od staropolskiego słowa luty, oznaczającego cos srogiego, zimnego. Najzimniejszy miesiąc nazywano dawniej luteń. Prof. Lehr-Splawiriski przypuszcza że słowo ljuty jest pochodzenia celtyckiego, którym oznaczano cos bardzo wodnistego i błotnego. Według prof. Jozefa Kostrze-wskiego i Filipa osady Celtowna przełomie naszej ery znajdowały sie w niedalekim powiecie glubczyckim, a sięgały ez do wideł Odry i Olzy. Mozę owe rozlewisko wodne, jakie tworzy Olza od Kakolnej az po Bogumin nazwano celiyckim,pomianowaniem, które przetrwało wieki, jak zresztą inne starożytne nazwy naszysh gor i rzek. Młoda lipkę na Polesiu nazywaja dotęd lut, zatem gaj młodych lipek lutynia jak grab grabina, olcha olszyna.

Lutac wg słownika Karłowicza oznacza smutne rozmysł?nie, kojarzy sie z tym słowem jakaś pustelnia benedyktyńska założona na lutynskich terenach. 'Wreszcie Lutynia pochodzie może od nazwy, raczej' imienia jej pierwszego właściciela, który miał starosłowiańskie imię Lut, Lutoslaw czy Lutaj.

Kosciol i szkoła w Lutyni

Prawdopodobnie od samego założenia Lutyni był w niej

4

kosciol. Tradycja głosi, ze w czasie budowy obecnego murowanego kościoła w latach 1740 - 1747 rozebrany drewniany kosciol liczył juz wtedy 400 lat. Najstarsza wzmianka o nim pochodzi z roku 1447.

Lutynska szkoła należy do najstarszych szkol na Slęsku Cieszyńskim. Wspomina o niej Aleksander Klaybor kanonik raciborski xj akcie wizytacyjnym z dnia 19.9.1 679.. 'Wspomina również o nauczycielu, który nazywał się Lonczich starzec uczący juz 40 lat. Dołączoną do aktu wizytacji konsygnacja, zawiera spis chlopow lutynskich, zobowiązanych oddawać zokowi /tak wówczas nazywano nauczyciela/ tytułem zapłaty pewna ilosc