2525393910

352 M. Orzechowski

organizacjami klasowymi, politycznymi i społecznymi przy całkowitym jednak równouprawnieniu obu języków ⁸¹. Postulat ten KPD realizowała we własnym zakresie z całą konsekwencją ⁸².

Istotnym elementem składowym stosunku KPD do nacjonalizmu i ucisku narodowego była jej walka przeciwko burżuazyjnym i nacjonalistycznym projektom Osthilfe i Sofortprogrammom. KPD bynajmniej nie negowała, że sytuacja tzw. wschodnich prowincji Rzeszy jest niezwykle ciężka, przeciwstwiała się jednak argumentacji nacjonalistycznej, upatrującej źródło nędzy górnośląskiej w postanowieniach poplebiscytowych. KPD widziała te źródła w prawidłowościach systemu kapitalistycznego, w charakterze powojennej gospodarki Rzeszy ⁸³.

Już przy pojawieniu się pierwszych projektów Osthilfe KPD głosiła, że celem jej nie jest bynajmniej realna pomoc dla najbardziej potrzebujących warstw ludności, ale stworzenie gruntu do wzmocnienia nacjonalizmu ⁸⁴. Jednocześnie KPD demaskowała podejrzanej wartości miłośę do ludu przejawianą ze strony partii, które zawsze były inicjatorkami polityki antyludowej i antypolskiej⁸⁵. Również w wypadku Sofortprogrammu KPD dowodziła, że jego geneza wiąże się bezpośrednio z wymogami rewizjonistycznej polityki zagranicznej Stresemanna i niemieckiej burżuazji w ogóle. Nie jest to rzecz nieoczekiwana, gdyż prasa burżuazyjna podkreślała niejednokrotnie — zwłaszcza po Locarno — że „tu, na- wschodzie, rozstrzyga się przyszłość państwa i narodu" ⁸⁶. Tak więc nie rzeczywiste potrzeby prowincji wschodnich, a w pierwszym rzędzie Śląska, nie interesy mas pracujących, ale interesy imperializmu niemieckiego, niemieckiego ruchu odwetu legły u podstaw Osthilfe i Sofortprogrammów i szczególnego uwzględnienia w nich Górnego Śląska, który — według prasy burżuazyjnej —, „jest tą przegrodą (Prellblock), która ma przyjąć na siebie słowiański cios" ⁸⁷. KPD zajmuje negatywne stanowisko wobec tych imprez nacjonalizmu konsekwentnie aż do końca swej działalności parlamentarnej i legalnej w ogóle. Jej program pozytywny w tej dzie-

⁸¹    Jw.

⁸²    Wyrażało się to w prowadzeniu dwujęzycznych obrad na zjazdach, konferencjach, prowadzeniu propagandy w języku polskim itd.

⁸³    AP Wrocław, RO I, 1701, k. 210—211; Oberschlesien und Waldenburg vor dem Ostausschuss des PTeussischen Landtags (AZ, 21 IX 1925); Der Ostausschuss in Beuthen OS. (AZ, 7 X 1925); Die Bilanz des Ostausschusses (AZ, 12 X 1925).

⁸‘ Der Ostausschuss in Beuthen OS. (AZ, 7 X 1925).

⁸⁵ Oberschlesien und Waldenburg vor dem Ostausschuss der Preussischen Landtags (AZ, 21 IX 1925).

^sfi E. Hausen, Die Not im Osten und das ,,Sofortprogramm“ (AZ, 16 XI 1926).