2335501801

1.2. Co to jest niepewność pomiaru'

Dościowy opis jakiegokolwiek zjawiska rozpocząć musimy od zdefiniowania charakteryzujących go miar.

Błąd pomiaru zdefiniowany wzorem (1.1) nie stanowi miary dokładności metody pomiarowej, gdyż podobny pomiar, ale wykonany innym przyrządem, w innym czasie i miejscu, da inną wartość. Zatem Ar,-jest liczbą losową, której wartości przewidzieć się nie da, podobnie jak nie można przewidzieć rezultatu rzutu kostką.

Ale o rezultatach rzutu kostką można wiedzieć, że zawierają się w szeregu liczb całkowitych od 1 do 6. Podobnie, celem rachunku niepewności jest choćby przybliżone oszacowanie rozrzutu wyników pomiarów i miarą tego rozrzutu jest niepewność pomiaru^{1 2}. Przewodnik przyjmuje definicję:

Niepewność pomiaru jest związanym z rezultatem pomiaru parametrem, charakteryzującym rozrzut wyników, który można w uzasadniony sposób przypisać wartości mierzonej.

Definicja sugeruje, że możliwe są różne miary niepewności. Dla określenia niepewności pomiaru bezpośredniego wykorzystujemy dwie miary: podstawową jest niepewność standardowa u(x), drugą miarą przydatną w określonych sytuacjach jest niepewność graniczna Ac.

W przypadku niepewności granicznej ⁵ Ax staramy się określić przedział

*0 - Ac < Xi < xo + Ar,    (1.3)

w którym mieszczą się wszystkie wyniki pomiaru jc„ aktualnie wykonane i przyszłe (rys. 1.3).

*o

J_L	I III 1 II	_|_
1 i Xq - u(x) rU-	III 1 II	1 j *0 + «(*) j

Rys. 1.3. Ilustracja niepewności standardowej u{x) i niepewności granicznej Ar

4

1

   Dawniej słowo błąd było używane w różnych znaczeniach, również zamiast obecnej niepewności. Robią to

nadal ci, którzy nie znają lub nie przyjmują do wiadomości ustaleń konwencji GUM.

2

   Nazwa tradycyjna to błąd graniczny lub błąd maksymalny. Konwencja GUM jest w przypadku tego terminu

niekonsekwentna, gdyż dla tej niezbędnej w technice pomiarowej wielkości nie wprowadza żadnej nazwy. W opracowaniu używa się słowa niepewność graniczna by pozostać w zgodzie z zapostulowanym rozgraniczeniem znaczenia słów błąd i niepewność.