12
3y8te<n został uzupełniony i złagodzony systeneo premiowym. Polegał on na dokładnym mierzeniu czasu pracy i ruchów oraz ustalaniu na tej podstawie norm pracy. Gantt przedstawiając efekty swego systemu wymienił oprócz wzrostu produkcji zmniejszenie wypadków przy pracy i awarii urzędzeń, a co najważniejsze - pobudzenie inteligencji robot-ników, zwiększenie stopnia ich samodzielności w odkrywaniu zasad racjonalnej organizacji pracy. Swój system Gantt uważał za dobrodziejstwo dla robotników, trwajęc w przekonaniu, że Jego metoda nagradzała tych, którzy chcieli się uczyć (3. K u r n a 1, 1979). W sy
stemie Gantta widzimy więc wyrażnę ewolucję stereotypu robotnika w kierunku koncepcji bardziej humanistycznej, a głównym tego wyrazem Jest spostrzeganie w człowieku zdolności do uczenia się. Uwzględnia się tu złożona potrzeby robotnika oraz podkreśla Jego poczucie godności własnej.
Mimo wyraźnych akcentów humanistycznych "naukowe zarzędzanle" stało się wkrótce obiektem krytyki, a pod Jego adresem padały następu-Jęce zarzuty: utwierdzanie w przekonaniu, że człowiek kieruje się
wyłęcznie motywem maksymalizacji zarobków, ignorowanie subiektywnej strony preoy, osobowościowych 1 społecznych jej aspektów przynoszę-cych zadowolenie, a także znaczenia', Jakie sami robotnicy przywię-zuję do nowych, racjonalnych metod pracy, ignorowanie wpływu grupy na wydajność Jednostkowę, pomijania Innych potrzeb robotnika oraz społecznego kontekstu pracy.
Dorobek tego okresu mimo tak poważnych zarzutów zachował zadzi-wiojęcę trwałość i obecnie w nieznacznie zmodyfikowanej postaci odrodził się w postaci neotayloryzmu. W dalszym cięgu, nawet w nowoczesnych zakładach, dzlałaję komórki normowania pracy, można też spotkać inżynierów ze stoperami. Czasem sę wśród nich psychologowie, którzy maję uzupełniać technicznę analizę pracy analizę paychologi-cznę. Cele, Jakim taka analiza służy, rzadko Jednak bywaję celami humanitarnymi.