Obsługa zwierząt
Obsługą dużych rozpłodników (bu-
Obsługa zwierząt gospodarskich
hajów, ogierów, knurów i tryków) po-
i kontakt z nimi mogą być bez-
winni zajmować się wyłącznie pełnolet-
pieczne, jeśli stosuje się kilka
ni mężczyx
ni., w miarę możliwoS
ci za-
ważnych zasad.
wsze ci sami.
Obsługą zwierząt powinny zajmo-
wać się tylko osoby dorosłe, zdrowe,
sprawne fizycznie oraz przyjax
nie nasta-
wione do zwierząt.
Zwierząt nie wolno straszyć ani za-
chowywać się wobec nich lub w ich po-
bliżu w sposób dla nich zaskakujący, po-
nieważ może to spowodować ich równie
nieprzewidzianą reakcję a nawet agresję.
Praktyczne rady
% Bydło należy przepędzać do po-
mieszczeń przez korytarz przepędowy,
wykonany z mocnych żerdzi lub rur
Wchodząc między zwierzęta,
a szczególnie zbliżając się do nich od ty-
łu, należy je o tym uprzedzić głosem
i np. łagodnym klepnięciem.
Nigdy nie należy odwracać się
do zwierzęcia tyłem.
Osoby stale obsługujące zwierzęta
nie powinny, jeS
li jest to możliwe, po-
magać w wykonywaniu bolesnych za-
biegów weterynaryjnych.
drewnianych, wyposażony w dwa po- kleszczowe zapalenie mózgu i opon mó-
przeczne zamknięcia. zgowych oraz borelioza. Przeciwko od-
% Stanowisko buhaja we wspólnej obo- kleszczowemu zapaleniu mózgu i opon
rze powinno znajdować się w pobliżu mózgowych można i należy się zaszcze-
głównego wejS
cia, być na tyle prze- pić, ponieważ następstwem tych chorób
stronne, by osoba obsługująca nie była mogą być bardzo poważne komplikacje
narażona na przygniecenie. zdrowotne.
% Knury i karmiące lochy oraz tryki po-
winny w miarę możliwoS
ci przebywać Aby skutecznie bronić się przed
w oddzielnych kojcach. chorobami odzwierzęcymi należy:
% Zabiegi weterynaryjne na stojących przestrzegać zasad higieny i zoohi-
dużych zwierzętach (konie, buhaje, kro- gieny, utrzymywać w czystoS
ci po-
wy, tryki) należy wykonywać z użyciem mieszczenia i urządzenia do sporządza-
poskromów, ograniczających gwałtow- nia i zadawania pasz, pojenia zwierząt
ne ruchy zwierzęcia. i udoju,
systematyczne odkażać i odszczurzać
Choroby odzwierzęce, pomieszczenia inwentarskie,
czyli zoonozy opatrywać niezwłocznie i dezynfeko-
W Polsce występuje około 90 wiru- wać skaleczenia, w szczególnoS
ci zanie-
sów, bakterii, grzybów, pierwotniaków, czyszczone ziemią lub obornikiem,
robaków powodujących choroby od- stosować przy pracy ze zwierzętami,
zwierzęce. Obok pracowników służby zwłaszcza chorymi, odzież i obuwie
ochronne oraz S
rodki ochrony
indywidualnej (półmaski prze-
ciwpyłowe),
Nie ma szczepionki zapobiegającej
utrzymywać higienę osobi-
boreliozie. Jeśli w ciągu kilkudziesięciu
stą, a przede wszystkim szcze-
godzin od zainfekowania nie podejmie- gólnie przed spożywaniem po-
siłków lub zapaleniem papie-
my leczenia, choroba przeradza się
rosa  dokładnie myć ręce,
w uciążliwą formę przewlekłą.
po każdorazowym przyj-
S
ciu z lasu oraz znajdującego
się w sąsiedztwie lasu pola
weterynaryjnej rolnicy są grupą zawo- i pastwiska sprawdzać skórę, czy nie
dową najbardziej narażoną na te choro- znajdują się na niej kleszcze, a w przy-
by. Jeszcze nie tak dawno największym padku ich znalezienia wyjąć je pęsetą;
zagrożeniem były: bruceloza, grux
lica, nie przypalać ani nie stosować kremu
tężec, grzybice i wS
cieklizna. lub tłuszczu,
nie prać odzieży roboczej (podobnie
Uwaga na kleszcze! jak zanieczyszczonej S
rodkami ochrony
Coraz większym zagrożeniem są roS
lin) wspólnie z inną odzieżą, a szcze-
choroby pochodzenia odkleszczowego: gólnie bielizną osobistą domowników.
Zagrożenie pożarowe
eksploatacji silników elektrycznych
Najczęściej przyczynami pożarów
w stodołach i pomieszczeniach inwen-
w gospodarstwie rolnym są: za-
tarskich, gdzie występują duże iloS
ci py-
prószenia ognia od niedopałków
łów organicznych pochodzenia roS
linne-
papierosa albo zabaw dzieci z za-
go, podczas prac remontowo-warsztato-
pałkami i zapalniczkami, przecią-
wych, przy szlifowaniu drewna, malo-
żenia i zwarcia w instalacjach
waniu natryskowym z użyciem rozpusz-
i urządzeniach elektrycznych, sa- czalników organicznych.
Pożar często powodują prace spawal-
mozapłon łatwopalnych substan-
nicze prowadzone w sąsiedztwie mate-
cji chemicznych i materiałów, nie-
riałów łatwopalnych. Przy spawaniu
sprawne instalacje gazowe.
rozrzut iskier jest duży, nawet do kilku-
Każda instalacja elektryczna jest nastu metrów.
przewidziana na okreS
lony maksymalny
pobór mocy. Jeżeli przyłączone do insta- Jak zapobiegać pożarom?
lacji urządzenie pobiera większy prąd, % Przepalonego bezpiecznika topiko-
w obwodzie elektrycznym wydziela się wego nie naprawiaj drutem o nieznanej
ciepło, co prowadzi do uszkodzenia izo- opornoS
ci, lecz wymień na bezpiecznik
lacji przewodów, w konsekwencji o tej samej wielkoS
ci znamionowej!
do zwarć i przeciążeń i stwarza  oprócz % Ograniczaj stosowanie rozgałęziaczy,
zagrożenia porażeniem prądem  rów- a przy odbiornikach większej mocy sto-
nież zagrożenie pożarowe. Podobnie suj się do zasady, aby do jednego insta-
dziać się może, jeżeli do jednego gniaz- lacyjnego gniazda wtyczkowego przyłą-
da przyłączy się jednoczeS
nie większą czać tylko jeden odbiornik.
liczbę odbiorników prądu.
Przed przekroczeniem do-
puszczalnego poboru mocy
Samozapłonowi mogą ulec szmaty
chronią instalację elektryczną
bezpieczniki topikowe (tak
przesycone olejami, smarami i paliwami
zwane korki) lub w nowych
oraz trociny i pyły drzewne, niedosuszo-
instalacjach wyłączniki nad-
ne siano, słoma.
miaroprądowe.
Nawet krótkotrwałe za-
iskrzenie w instalacji czy urzą-
dzeniu elektrycznym może być przyczy- % Nie pal papierosów w budynkach in-
ną niespodziewanego wybuchu i pożaru. wentarskich, gospodarczych i magazy-
Dzieje się tak na przykład podczas przy- nowych; wyznacz do palenia tytoniu
gotowywania pasz treS
ciwych, podczas bezpieczne miejsce na podwórzu, za-
oznaczone są symbolami A, B, C. Sym-
bole te wskazują, do gaszenia jakich ma-
teriałów należy je stosować:
klasa A  materiały stałe,
klasa B  łatwopalne płyny,
klasa C  łatwopalne substancje lotne.
GaS
nicami wodnymi (klasa A) i pia-
nowymi (klasa AB) można gasić m.in.
drewno, papier, słomę. Nie wolno nimi
gasić pożaru urządzeń elektrycznych
pod napięciem.
Niektóre gaS
nice pianowe z oznacze-
niem  Bs nadają się do gasze-
nia cieczy palnych. Jednak spe-
cjalnie do tego celu  gaszenia
Pamiętaj!
benzyny, olejów, gazów oraz
Na terenie gospodarstwa musi znaj-
urządzeń elektrycznych  służą
dować się podstawowy sprzęt przeciw-
gaS
nice S
niegowe (CO2) i prosz-
pożarowy: hydronetki, skrzynia z pia-
kowe oraz piasek.
skiem, koc gaśniczy i gaśnice. Z lokali-
GaS
nice proszkowe mają
zacją sprzętu oraz zasadami jego stoso- symbol ABC, co oznacza, że
nadają się do gaszenia pożarów
wania zapoznaj domowników.
wszystkich klas.
opatrzone w naczynie z piaskiem lub
wodą na niedopałki.
% Systematycznie oczyszczaj z groma-
dzącego się pyłu, plew, słomy wszelkie
silniki i urządzenia elektryczne.
% W przypadku podejrzenia wypływu
gazu z instalacji i urządzeń zasilanych
gazem nie włączaj S
wiatła i urządzeń
elektrycznych, otwórz okna w celu
szybkiego przewietrzenia pomieszcze-
nia, zamknij główny zawór dopływu ga-
zu oraz wezwij pogotowie gazowni!
% Nie pozwalaj dzieciom bawić się za-
pałkami i zapalniczkami.
W razie powstania pożaru
W początkowej fazie pożaru należy
stosować odpowiednie gaS
nice. GaS
nice
Niebezpieczne wypalanie traw
wiające żyznoS
ć gleb, giną pożyteczne
Wysoce naganne, niebezpieczne
owady oraz zwierzęta polne.
i niemające żadnego uzasadnienia
Nierzadko takie wypalanie jest x
ró-
agrotechnicznego jest wypalanie
dłem grox
nych pożarów okolicznych la-
traw w okresie wiosennym i resztek
sów, a nawet domostw.
słomy po żniwach.
Wypalanie traw i S
ciernisk Wypalanie pól zagrożone jest sank-
zagraża życiu  podpalaczy
cjami karnymi oraz groz
bą utraty unij-
 corocznie na skutek zacza-
nych dopłat bezpośrednich!
dzenia, poparzeń i spaleń pod-
czas tych czynnoS
ci giną lu-
dzie, zwłaszcza osoby w star-
Szczególnie niebezpieczne jest wypa-
szym wieku.
lanie torfowisk. Zarówno ze względu
Podczas wypalania niszczy się poży- na trudy gaszenia takich pożarów, jak
teczne mikroorganizmy glebowe popra- i bezpoS
rednie zagrożenie dla człowieka.
Czy znasz te znaki?
Zakaz picia wody
(woda niezdatna do picia)
Przed rozpoczęciem pracy
przeczytaj instrukcję.
Nie zdejmuj i nie otwieraj osłon
bezpieczeństwa, gdy maszyna
jest w ruchu.
Wyłącz silnik, wyjmij kluczyk
przed rozpoczęciem czynnoS
ci
obsługowych lub naprawczych.
Niebezpieczeństwo zatrucia
substancjami trującymi
(np. S
rodkami ochrony roS
lin).
Zachowaj bezpieczny odstęp
od pracującej maszyny.
+
T R
rodek bardzo toksyczny
T R
rodek toksyczny.
Nie sięgaj do obszaru podbieracza
(prasy) jeżeli ciągnik jest w ruchu
R
rodek łatwopalny.
i włączony jest WOM.
Xn R
rodek szkodliwy
Xi R
rodek drażniący.
Nie zajmuj miejsca.
Używaj kombinezonu ochronnego.
Używaj rękawic ochronnych.
Zakaz jedzenia, picia, palenia
tytoniu (podczas stosowania
S
rodków ochrony roS
lin).
R
rodek szkodliwy dla ryb.
Nie zajmuj miejsca w obszarze
Przechowywać w pomieszczeniu
połączeń przegubowych zaczepów,
zamkniętym, niedostępnym dla
jeżeli ciągnik jest w ruchu.
dzieci.
Czy wiesz, że?
70% wszystkich wypadków przy pracy w rolnictwie
i 45% wypadków śmiertelnych
zdarza się w obrębie obejścia gospodarskiego.
Urządzenia, miejsca i prace najbardziej zagrożone wypadkami:
maszyny, przyczepy i ciągniki rolnicze,
drabiny i schody,
pilarki tarczowe,
narzędzia ręczne,
obsługa zwierząt hodowlanych.
Prace zagrożone wypadkami najcięższymi w skutkach, czyli S
miercią
lub inwalidztwem:
% transport rolniczy, załadunek i wyładunek, ręczne przenoszenie ciężarów,
% przerzynanie i przecinanie drewna pilarkami tarczowymi ( krajzegi ,  cyrku-
larki ), najczęS
ciej własnej produkcji, bez podstawowych urządzeń ochronnych (np.
osłon, klina rozszczepiającego),
% użytkowanie drabin, schodów, rusztowań w nieodpowiednim stanie technicznym,
otworów zrzutowych w stropach i S
cianach szczytowych poddaszy stodół i budyn-
ków inwentarskich niezabezpieczonych pokrywami i barierkami ochronnymi,
% użytkowanie wałów przegubowo-teleskopowych bez osłon lub osłoniętych tyl-
ko częS
ciowo,
% obsługa pras do słomy, zwłaszcza usuwanie nadmiaru słomy z podbieracza i na-
prawa usterek aparatu wiążącego przy włączonym napędzie maszyny,
% obsługa maszyn do przygotowywania pasz (sieczkarni, rozdrabniaczy, gniotow-
ników, parników itp.), zwykle zdekompletowanych i pozbawionych osłon elemen-
tów ruchomych,
% obsługa rozrzutników do obornika, zwłaszcza podczas przebywania na ich przy-
czepach w celu nagarniania obornika na adapter rozrzutnika lub mycie urządzeń,
przy włączonym napędzie i bez osłon,
% usuwanie usterek i naprawy pod uniesionymi hydraulicznie podzespołami
maszyn (np. heder, skrzynia przyczepy samowyładowczej, maszyny zawieszane
na ciągniku) bez dodatkowego ich podparcia, np. mocnym klockiem drewnianym,
% uruchamianie ciągnika z niesprawnym układem rozruchowym spoza stano-
wiska kierowcy, sprzęganie ciągnika z maszynami i przyczepami,
% prace przy S
cince, zrywce i transporcie drewna.