18 Sprawozdanie z egzaminu gimnazjalnego 2015 prawdziwości stwierdzeń dotyczących obrzędu dziadów na podstawie fragmentu Dziadów cz. II, a także ze znalezieniem informacji o sławie zawartych w tekście Leszka Kołakowskiego.
Trudności sprawiło uczniom zadanie 20. Aby prawidłowo je rozwiązać, należało wykorzystać definicję wyrazu sława zaczerpniętą z Uniwersalnego słownika języka polskiego. Uczniowie musieli wykazać się umiejętnością korzystania z hasła słownikowego, a następnie wskazać zdanie, w którym rzeczownik sława występował w jednym z podanych znaczeń. Zadanie zostało poprawnie rozwiązane przez 60% zdających, okazało się zatem umiarkowanie trudne dla tegorocznych trzecioklasistów.
Z zakresu Analiza i interpretacja tekstów uczniowie uzyskali 67% punktów. Najłatwiejsze okazały się zadania 4. i 5. Zadanie 4. (85%) dotyczyło wartości, wartościowania i ponadczasowych zagadnień egzystencjalnych. Na podstawie fragmentu utworu zdający mieli wskazać, co dręcz}- po śmierci bohaterkę dramatu Adama Mickiewicza. Uczniowie musieli poddać uważnej analizie fragment tekstu, a następnie poradzić sobie z jego samodzielną interpretacją. Zadanie 5. (86%) wymagało od uczniów odczytania konkretnego tekstu kultury - fragmentu Dziadów cz. II Adama Mickiewicza i rozpoznania głównego przesłania utworu. Aby zadanie poprawnie wykonać, należało w kilku miejscach tekstu wyszukać właściwych informacji i wyciągnąć z nich wniosek.
Trudniejsze okazało się zadanie 6. Poprawnie rozwiązało je 63% zdających. Gimnazjaliści mieli ocenić, jakie funkcje pełnią środki stylistyczne (zdrobnienie i porównanie) w przykładach przywołanych z fragmentu Dziadów cz. II. Zdający znacznie lepiej poradzili sobie z rozpoznaniem porównania i objaśnieniem jego roli (środka stylistycznego poznanego w szkole podstawowej) niż z rozstrzygnięciem dotyczącym funkcji zdrobnienia - środka stylistycznego z zakresu słownictwa wprowadzanego w gimnazjum.
Drugim tekstem w arkuszu był wiersz Roberta Frosta Droga nie wybrana. Zadania badające umiejętność analiz}- i interpretacji odnoszące się do utworu litycznego okazały się dla gimnazjalistów w większości umiarkowanie trudne.
Najłatwiejsze z zadań nawiązujących do wiersza było zadanie 13., poradziło sobie z nim 75% zdających. Uczniowie nie mieli problemów ze wskazaniem powiedzenia, które najtrafniej oddawało główną myśl utworu.
Najtrudniejsze było zadanie 14., w którym tylko 42% zdających udzieliło poprawnej odpowiedzi. Uczniowie powinni rozpoznać, że wiersz Roberta Frosta ma charakter rozbudowanej metafory.
Z uzyskanych danych egzaminacyjnych wynika, że tegoroczni trzecioklasiści dobrze radzą sobie z interpretacją utworów, z rozpoznawaniem głównej myśli tekstu, charakteryzowaniem bohatera, ze wskazywaniem i charakteryzowaniem postaci mówiącej w utworze. Trudność sprawiły zdającym zadania sprawdzające umiejętności z zakresu funkcjonalnej analizy. Uczniowie potrafią odpowiedzieć na pytanie, jak utwór jest zbudowany, ale problemem jest określenie funkcji zastosowanej w utworze struktur}’ i roli środków stylistycznych.
Z zakresu Tworzenie wypowiedzi sprawdzane były umiejętności posługiwania się związkami frazeologicznymi, redagowania krótkiego tekstu argumentacyjnego oraz opowiadania na zadany temat. Są one istotne z punktu widzenia wymagań ogólnych i szczegółowych określonych na I, II i III etapie kształcenia ogólnego oraz ze względu na przydatność w dalszym kształceniu i w dorosłym życiu. Podstawę do wnioskowania o poziomie opanowania tych umiejętności stanowiły trzy zadania -jedno zamknięte (zadanie 7.) oraz dwa otwarte (zadanie 21. i zadanie 22.). Zdający uzyskali w tym obszarze wymagań średnio 67% punktów.
Stopień opanowania umiejętności tworzenia krótkiej wypowiedzi argumentacyjnej zbadano zadaniem 21. Chociaż tworzenie takiego tekstu jest wpisane w proces kształcenia na różnych przedmiotach od początku szkolnej edukacji, tylko zdających 61% zdających spełniło wszystkie warunki określone w poleceniu.
W zadaniu 21. uczniowie mieli rozstrzygnąć problem, czy każdego celebrytę można nazwać człowiekiem sławnym. W uzasadnieniu swojej odpowiedzi powinni odwołać się do tekstów Leszka Kołakowskiego i Mirosława Pęczaka, nie posługując się cytatami z tych tekstów.