3179027474

19-

3.2. Dostęp do informacji naukowych przez Internet

Zasoby Internetu mogą okazać się bardzo cennym źródłem wiadomości naukowych. Wiele szkół wyższych od dawna jest podłączonych do sieci Internetu. Pracownicy i studenci za jej pośrednictwem wymieniają wyniki prowadzonych badań, dzielą się swoją wiedzą publikując artykuły. Nie sposób określić, jak wielu tematów i zagadnień dotyczą materiały udostępniane w Internecie. Jeżeli potraktuje się Internet jako swego rodzaju bibliotekę, nie pozostanie nic innego, jak nauczyć się odnajdywać potrzebne publikacje.

Chcąc znaleźć informacje w Internecie, należy odwołać się do ogólnie dostępnych systemów wyszukiwawczych. Systemy wyszukiwawcze można generalnie podzielić na wyszukiwarki oraz katalogi.

Wyszukiwarka jest systemem oferującym wielką liczbę odnośników, nieporównanie większą niż w przypadku katalogu. Działanie wyszukiwarki w fazie zbierania informacji polega na indeksowaniu zawartości stron www, czyli w uproszczeniu na „zapamiętaniu” wszystkich znajdujących się na nich słów bez określania ich wagi. Dzięki temu wyszukiwarka oferuje z reguły dużą liczbę odnośników na dany temat, często bywa jednak nieprecyzyjna. Wyszukiwarka gromadzi i udostępnia zasoby Internetu w sposób nieuporządkowany.

Katalog jest systemem oferującym mniejszą liczbę odnośników niż wyszukiwarka, efekt jego działania jest jednak z reguły bardziej precyzyjny. Podstawą funkcjonowania katalogu jest bowiem uporządkowanie informacji w ramach określonych dziedzin. Możliwe jest zatem przeglądanie katalogów wg oferowanych grup tematycznych. Odnośniki zawarte w ramach określonej grupy wskazują na serwisy www, których zawartość ściśle uzasadnia przynależność do danej grupy.

Wybrane systemy wyszukiwawcze przedstawiono poniżej:

-    www.onet.pl,

-    infoseek.icm.edu.pl. (Infoseek Polska),

-    www.altavista.com. (angielska wersja językowa Altavista),

- www.search.com    (wspomagany przez Infoseek),

- eduseek.ids.pl.    (wyszukiwarka materiałów dydaktycznych).

Na początek dobrze jest się zapoznać z rodzimym serwisem wyszukiwawczym info-seek.icm.edu.pl. Chociaż każdy serwis wyszukiwawczy na pierwszej stronie zawiera samouczek „jak szukać”, to są pewne generalne zasady wyszukiwania informacji. W anglojęzycznych systemach wyszukiwawczych zaleca się pomijanie polskich znaków narodowych (jak ą,ę,ś,ć itd.) przy wpisywaniu hasła. Ponadto zawsze zaleca się wprowadzanie hasła małymi literami. Zaleca się formowanie zapytania najwyżej w trzech wyrazach. Szczegółowego szukania dokonuje się metodą „kolejnych przybliżeń”. Należy pamiętać, że ilość informacji zawartych w Internecie lawinowo rośnie i może się zdarzyć, że szukany wyraz wystąpi na milionie stron www (!).

W celu ułatwienia wyszukiwania specyficznych informacji dostępne są również programy wyszukiwawcze, które przypominają nieco tzw. meta- lub multi wyszukiwarki on-line. Zadane pytanie też jest kierowane do wielu wyszukiwarek jednocześnie, a wyniki przedstawione są w postaci jednej wspólnej listy. Programy na ogół potrafią jednak znacznie więcej. Możliwy jest np. precyzyjny wybór właściwych narzędzi wyszukiwawczych w zależności od tego, czego się poszukuje (np. inny zestaw wyszukiwarek dla stron www z wiadomościami prasowymi, inny dla wyszukiwania grafiki czy plików muzycznych). Wyniki wyszukiwania zapamiętywane są na dysku twardym, można więc przeglądać zasoby w trybie wielosesyj-nym. Część lepszych programów potrafi, zestawiając wyniki na jednej liście, uwzględniać dodatkowo hierarchię ważności dokumentów, eliminować duplikaty, sprawdzać czy aktualne są odnośniki do stron itd. Wszystkie programy pozwalają wyeksportować listę w postaci pliku