3179027839

jest inna niż polska¹; (b) dzieci re-emigrantów, a więc osób narodowości polskiej, które wróciły do Polski po pewnym czasie spędzonym poza granicami kraju^{2 3}; (c) może dotyczyć dzieci należących do mniejszości narodowych lub etnicznych^s z uwagi na ich dwujęzyczność i dwukulturowość, a z pewnością dotyczy dzieci pochodzenia romskie-go — z uwagi na ich specyfikę kulturową⁴. Rośnie także liczba dzieci z rodzin dwukul-turowych, które mieszkając cały czas w Polsce od urodzenia, przyswajają co najmniej dwa języki⁵.

Powyższa typologia przedstawia obraz zróżnicowania kulturowego społeczeństwa polskiego z prawnego punktu widzenia. Należy zauważyć, że to podejście ilustruje też odmienną sytuację społeczno-kulturową tych grup oraz odmienne problemy w zakresie integracji społecznej. Dwie pierwsze grupy w przedstawionej typologii (a i b) odnoszą się dzieci imigrantów, których sytuacja społeczno-kulturowa jest całkowicie odmienna. Dzieci imigrantów socjalizowane były w warunkach społecznych odmiennych od polskich, w związku z tym można oczekiwać wystąpienia u nich zarówno problemów językowych, jak i tych związanych z różnicami kulturowymi. W przypadku dzieci imigrujących z krajów takich jak Ukraina i Białoruś, różnice kulturowe mogą być niewielkie, gdyż są to grupy europejskie, także słowiańskie. W tej

1

   Zagadnieniu dzieci obcokrajowców poświęcony został raport pt. Dzieci obcokrajowców w polskich placówkach oświatowych — perspektywa szkoły (Błeszyński, 2010). Raport jest dostępny w wersji elektronicznej pod adresem: http:// www.google.pl/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&ved=0CDEQFjAA&url=http%3A%2F%2Fwww.ore. edu.pl%2Findex.php%3Foption%3Dcom_phocadownload%26view%3Dcategory%26download%3D38%3Adzie-ci...&ei=xCNUUazoFs3TPLbQgdgJ&usg=AFQjCNEwe5how0TWMjUc7TOcfAUtsGYLIw&sig2=muYMWcYDJ7U7OMfxj-RkRiw&bvm=bv.44342787,d.ZWU&cad=rja [dostęp 17.09.2013],

2

   Są to tak zwane dzieci polskie z powrotów emigracyjnych. W ramach tej ostatniej podgrupy wyodrębnić wyraźnie należy dzieci urodzone w Polsce i różniące się okresem pobytu i kształcenia za granicą oraz dzieci urodzone za granicą z polskich lub wielokulturowych małżeństw, które nie tyle powracają do Polski, ile emigrują do Polski z kraju, w którym poprzednio mieszkały.

3

   Kwestiom edukacji osób należących do mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługujących się językiem regionalnym w Polsce poświęcony został raport opracowany przez Beatę Machul-TelusorazMartynę Majewską. Jest on dostępny w wersji elektronicznej pod adresem: http://www.ore.edu.pl/strona-ore/index.php?option=com_ phocadownload&view=category&download=1211:edukacja-mniejszoci-narodowych-i-etnicznych-oraz-spoecznoci-posugujcej-si-jzykiem-regionalnym-w-polsce-2010-2011 &id=33:raporty&ltemid=1063 [dostęp 17.09.2013].

4

   W tym miejscu należy zwrócić uwagę na rozróżnienie mniejszości narodowej i etnicznej. W myśl Ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym z dnia 6 stycznia 2005 r. (Dz. U. Nr 17, poz. 141, z późn. zm.), o mniejszości narodowej można mówić, gdy grupa spełnia łącznie następujące warunki: „jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej; w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją; dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji; ma świadomość własnej historycznej wspólnoty narodowej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę; jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat; utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie”. W tym rozumieniu do mniejszości narodowych należą mniejszości: rosyjska, ukraińska, słowacka, czeska, żydowska, litewska, niemiecka i ormiańska. Grupa należy natomiast do mniejszości etnicznej, gdy spełnia łącznie następujące kryteria: „jest mniej liczebna od pozostałej części ludności Rzeczypospolitej Polskiej; w sposób istotny odróżnia się od pozostałych obywateli językiem, kulturą lub tradycją; dąży do zachowania swojego języka, kultury lub tradycji; ma świadomość własnej historycznej wspólnoty etnicznej i jest ukierunkowana na jej wyrażanie i ochronę; jej przodkowie zamieszkiwali obecne terytorium Rzeczypospolitej Polskiej od co najmniej 100 lat; nie utożsamia się z narodem zorganizowanym we własnym państwie". Do mniejszości etnicznej należą mniejszości: romska, łemkowska, karaimska czy też tatarska.

5

   Czyli dzieci obcokrajowców pracujących w Polsce, dzieci uchodźców, dzieci z małżeństw dwukulturowych mieszkających stale w Polsce.