3184153202

442 D. FRĄCKOWIAK I IN. [4]

daczy zwraca uwagę na zmianę własności spektralnych barwników profi-rynowych przy przejściu do bezwodnych rozpuszczalników (18, 25, 26). Usunięcie resztek wody poniżej stężeń porównywalnych ze stężeniami barwnika, wymaga bardzo starannej preparatyki (26—29). W laboratorium kierowanym przez K a t z a badano zmiany widm absorpcji w podczerwieni przy dodawaniu równomolarnych ilości wody do starannie osuszonego niepolarnego roztworu chlorofilu (28). Na tej podstawie zaproponowano następujący model agregatu: (Chi + H₂0)_n, którego budowę, przy naj-

Ryc. 1. Modele agregatów chlorofilu

A)    Chi a-fH20₂, występujące w centrach reaktywnych (27),

B)    to samo lecz o innej symetrii (30),

C)    oligomer chlorofilowy — zespół „anten” (32),

D)    agregaty chlorofilu połączone w centrum (33).

prostszym założeniu n = 2 przedstawia rycina 1A. Autorzy (27) sugerują występowanie w centrach tego typu agregatów, składających się z dwóch drobin chlorofilu połączonych koordynacyjnym wiązaniem poprzez dwie molekuły wody. Jednakże Fong (30) zauważył fakt, że powyższy model nie jest zgodny z wynikami pomiarów widm ESR, przeprowadzanymi