Na podstawie analizy pojęcia sytuacji kryzysowej i porównania go z pojęciem zarządzania, stosunkowo łatwo jest określić charakterystykę zarządzania w sytuacji kryzysowej. Z tego porównania wynika, że zarządzanie kryzysowe w sytuacji kryzysowej charakteryzuje się:
• ograniczonym czasem na działania (szczególnie jako reakcja na sytuację kryzysową);
• niepewnością decyzji - trudno prognozować skutki działań;
• działaniem w stanie zagrożenia;
• brakiem lub nadmiarem sprzecznych informacji (tzw. chaos informacyjny);
• skróconym procesem decyzyjnym.
Zarządzanie kryzysowe nie powinno być jednak tylko i wyłącznie kojarzone z działaniami w fazie kryzysu, czy wspomnianej już sytuacji kryzysowej. Taki pogląd często jest wyrażany, szczególnie w ujęciu potocznym. Dlatego zasadnym wydaje się stwierdzenie, iż zarządzanie kryzysowe powinno być opisywane jako proces obejmujący cztery zasadnicze, wymienione już funkcje realizowane cykliczne w aspekcie planowania cywilnego13, które nie odbiegają swoim charakterem od klasycznego ujęcia zarządzania. Proces ten jako działanie zorganizowane realizowany jest w określonym czasie (co dwa lata powinny być aktualizowane dokumenty planistyczne), co wymaga ciągłego analizowania otoczenia organizacji (państwa, województwa, powiatu, gminy) ciągłego inwestowania w rozbudowę wszelkich systemów powiadamiania i ochrony minimalizujących skutki zagrożeń oraz motywowania ludzi do sprawnego działania ale też ciągłej kontroli. Wszystkie te działania są realizowane bez presji czasu, czy też braku informacji. Wręcz przeciwnie, dwuletni okres daje wiele czasu na dokonanie dokładnych analiz i wdrożenie odpowiednich działań zapobiegawczych. Ponadto proces ten jest realizowany w trybie ciągłym, co czyni zarządzanie kryzysowe, traktowane jako całokształt czynności administracyjnych, zapobiegawczych, planistycznych, reagowania i odbudowy, procesem niezwykle stabilnym oraz przewidywalnym. Warunkiem niezbędnym ku temu musi być jednak odpowiednie zastosowanie technik oceny ryzyka wystąpienia zagrożeń i wdrażania racjonalnych przedsięwzięć zapobiegania i reagowania.
1 Według zapisów artykułu 3, par 4 ustawy o zarządzaniu kryzysowym z dnia 26 kwietnia 2007 roku z późniejszymi zmianami (Dz.U. 2007 nr 89 poz. 590), planowanie cywilne jest całokształtem przedsięwzięć organizacyjnych mających na celu przygotowanie administracji publicznej do zarządzania kryzysowego...
5