Ochrona środowiska na uniwersyteckich studiach przyrodniczych
Danuta Babska, Leszek Kucharski
Uniwersytet Łódzki, Katedra Ochrony Przyrody
Zarys treści: W trakcie pierwszych trzech lat studiów studenci ochrony środowiska w Uniwersytecie Łódzkim mają obowiązek odbycia 150 godzin zajęć terenowych (łącznie 25 dni). Uzupełniają one nie tylko wiedzę studentów zdobytą w trakcie wykładów i zajęć laboratoryjnych, ale także pozwalają poznać różne regiony naszego kraju i ich problemy. W trakcie zajęć, prowadzonych przez specjalistów różnych dziedzin, realizowana jest problematyka z zakresu: geomorfologii, gleboznawstwa, hydrologii, botaniki, zoologii, ochrony przyrody i środowiska itd. Prowadzone są one w różnych regionach kraju m.in.: w górach (Tatry, Pieniny, Sudety), na: Górnym Śląsku, Roztoczu, Warmii i Mazurach oraz w różnych częściach Polski Środkowej. Studenci poznają specyficzne problemy związane z ochroną środowiska na obszarach: przemysłowych (Śląsk) oraz terenach rolniczych (Mazury). W trakcie wyjazdów mają możliwość spotkania się z miejscowymi specjalistami z związanymi z problematyką ochrony przyrody lub środowiska na danym obszarze lub w zwiedzanym obiekcie.
Środowisko przyrodnicze złożone jest z wielu obiektów i zjawisk różniących się swoistymi cechami i relacjami. Stanowi ono źródło bodźców oddziałujących na zmysły człowieka, głównie wzrok, słuch i węch. Dlatego poznanie otaczającego nas środowiska jest najpewniejsze poprzez bezpośredni z nim kontakt (Frątczak 1990). Możliwość obcowania z przyrodą, przeżywania jej piękna utrwala zdobywaną o niej wiedzę. Nauka poprzez osobiste przeżywanie treści jest najwartościowsza (Zaczyński 1990).
W ostatnich latach, a zwłaszcza po wejściu do UE, szczególnie silnie akcentuje się znaczenie dziedzictwa przyrodniczego i kulturowego dla kształtowania osobowości człowieka i poczucia jego tożsamości narodowej. Wydaje się, że autorzy programu studiów ochrony środowiska ze znacznym wyprzedzeniem przewidzieli rosnące potrzeby w tym zakresie. Interdyscyplinarność, a przede wszystkim głęboki humanizm leżący u podstaw założeń programowych tego kierunku stwarza możliwość wpływania na kształtowanie i wychowanie młodych ludzi, na powstanie nowej kadry pracowników - wysokiej klasy specjalistów rozumiejących zarówno procesy fizykochemiczne i ekologiczne kształtujące środowisko przyrodnicze, ale jednocześnie humanistów rozumiejących mechanizmy prawne, ekonomiczne i społeczne kształtujące postawy, działania ludzi i ich oczekiwania wobec środowiska.
11