3220343259

ROZDZIAŁ I. „SZKOŁA AUSTRIACKA” I LUDWIG VON MISES 1. Charakterystyka Szkoły Austriackiej

W dzisiejszych czasach „Szkoła Austriacka” najbardziej spopularyzowana jest w USA, dlatego też mylące może być to, że amerykańskiego ekonomistę określa się mianem przedstawiciela szkoły austriackiej. Jej prekursorami byli jednak Austriacy skupieni na Uniwersytecie Wiedeńskim. A to, że dzisiaj ojczyzną szkoły austriackiej są Stany Zjednoczone jest zasługą Ludwiga von Misesa i Friedricha Augusta von Hayeka- laureata nagrody Nobla.

Ludwig von Mises w swojej biografii określił co wyróżnia szkołę austriacką spośród innych kierunków ekonomii: „...jest ona nauką o gospodarczym działaniu, nie zaś nauką o gospodarczej równowadze, czyli niedziałaniu”¹. Myśl ten rozwinął Llewellyn H. Rockwell Jr. - założyciel i prezes Instytutu Ludwiga von Misesa w Alabamie², „Austriacy patrzą na ekonomię jak na narzędzie, za pomocą którego możemy zrozumieć, jak ludzie kooperują i konkurują w procesie zaspokajania potrzeb, alokowania zasobów i odkrywania sposobów budowy prosperującego porządku społecznego. Austriacy widzą przedsiębiorczość jako kluczową siłę rozwoju gospodarczego, własność prywatną jako niezbędną do efektywnego wykorzystania zasobów, a rządowe interwencje w proces rynkowy jako zawsze i wszędzie niszczące”³.

Korzeni austriackiej szkoły ekonomi można doszukiwać się już w XV wieku, kiedy na Uniwersytecie w Salamance nauczali naśladowcy Świętego Tomasza z Akwinu. Joseph Schumpeter⁴ nazwał ich pierwszymi prawdziwymi ekonomistami, gdyż obserwowali oni „...istnienie praw ekonomicznych, niepodważalnych sił przyczyny i skutku, które działały w dużym stopniu tak jak inne prawa naturalne. Przez wiele generacji odkrywali i wyjaśniali prawa podaży i popytu, przyczynę inflacji, działanie kursów dewizowych oraz subiektywną naturę wartości ekonomicznej”⁵. Ci Późni Scholastycy bronili prawa własności oraz wolnością zawierania umów, opowiadali się za wolnym handlem, który według nich miał pozytywny wpływ

7

1

L. von Mises, Wspomnienia wraz z kompletną bibliografią autora, Warszawa 2007, s. 70.

2

   Instytut Ludwiga von Misesa w Alabamie powstał w 1982 roku. W 2003 roku powstał polski oddział Instytutu Misesa.

3

   L. H. Rockwell, Istotność Austriackiej Ekonomii, http://www.mises.pl/80/80/ (stan na 01.09. 2009)

4

   Joseph Alois Schumpeter (ur. 8 lutego 1883 w Tre§f, zm. 8 stycznia 1950) - ekonomista

5

   Instytut Misesa, Czym jest „Ekonomia Austriacka”?, http://www.mises.pl/60/60/ (stan na 01.09. 2009)