Do dyscyplin naukowych uprawianych w Instytucie Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych Politechniki Śląskiej należą: inżynieria materiałowa, budowa i eksploatacja maszyn, metalurgia, biocybernetyka i inżynieria biomedyczna, automatyka i robotyka, informatyka, organizacja i zarządzanie oraz pedagogika.
Instytut Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych Politechniki Śląskiej jest największą wewnętrzną jednostką organizacyjną jednego z 4 najstarszych i największych Wydziałów Politechniki Śląskiej - Wydziału Mechanicznego Technologicznego. Instytut jest pierwszą jednostką uczelnianą w Polsce z Certyfikatem ISO 9001:2000 w zakresie usług dydaktycznych i badawczych w obszarze inżynierii materiałowej, który ma istotny wpływ na wzrost jakości kształcenia, tak ważnej w zintegrowanej Unii Europejskiej i na zmieniających się w ostatnich latach rynkach edukacyjnym i pracy.
Instytut stanowi prężny ośrodek naukowy o międzynarodowym znaczeniu w zakresie inżynierii materiałowej, inżynierii powierzchni, biomateriałów i inżynierii biomedycznej, nanotechnologii i materiałów nanostrukturalnych, technologii proekologicznych oraz komputerowej nauki o materiałach.
Kadra Instytutu Materiałów Inżynierskich i Biomedycznych składa się z młodego, ambitnego, dynamicznie rozwijającego się 150-osobowego zespołu naukowego, w tym z 19 profesorów (średnia wieku w grupie doktorów, asystentów i doktorantów nie przekracza 35 lat). Zespół ten stale podwyższa swoje kwalifikacje zawodowe poprzez udział w stażach zagranicznych, zwykle 4-5 miesięcznych, niekiedy kilkuletnich, krótkookresowych wyjazdach zagranicznych w renomowanych ośrodkach europejskich i światowych, a także w warsztatach naukowych, specjalistycznych szkołach i kursach, wspólnych studiach doktoranckich, wymianie osobowej pomiędzy ośrodkami krajowymi.