414223425

BIMAKSP

Niepełnosprawni a transport kolejowy

11 % w 2013 roku, czyli w ciągu 12 lat spadł o 2,9 punktu procentowego (w 2001 roku wśród 30.843 tys. ludności Polski w wieku 16 lat i więcej 4.294 tys. osób miało orzeczenie o niepełnosprawności, natomiast w 2013 roku na 30.207 tys. osób 3.320 tys. osób posiadało orzeczenie o niepełnosprawności). Na rysunku 1.1 pokazano liczebność osób niepełnosprawnych prawnie w Polsce na przestrzeni lat 2001-2013.

Liczba osób niepełnosprawnych prawnie w wieku produkcyjnym również zmniejszała się na przestrzeni lat. W 2013 roku w stosunku do 2001 roku liczba osób niepełnosprawnych w badanej grupie wiekowej zmalała o 645 tys., przy czym w latach 2008-2013 zmalała o 295 tys. osób. Zmiany te mogą wynikać m.in. z zaostrzonego prawa o orzekaniu o stopniu niepełnosprawności i o niezdolności do pracy (ZUS).

Zmniejszyła się również częstość występowania niepełnosprawności prawnej w wieku produkcyjnym: z 10,9% w 2001 roku do 8,5% w roku 2013 (w 2001 roku w Polsce było 23.445 tys. osób w wieku produkcyjnym, wśród nich 2.563 tys. osób z prawnym orzeczeniem o niepełnosprawności. W 2013 r. osób w wieku produkcyjnym było w Polsce 22.538 tys., z czego 1.918 tys. osób posiadało orzeczenie o niepełnosprawności)⁹. Częstość występowania w Polsce niepełnosprawności prawnej w latach 2001-2013 zamieszczono na rysunku 1.2.

1.2. Cele opracowania

le „Białej księgi"

Problematyka dotycząca osób niepełnosprawnych jest niezwykle szeroka i interdyscyplinarna. Uczestnictwo wżyciu społecznym osób niepełnosprawnych rozumiane jako eliminacja barier architektonicznych, urbanistycznych, transportowych, w komunikowaniu się, problemów psychologicznych i zdrowotnych jest uzależniona od znacznej liczby różnych czynników. Transport kolejowy stanowi jedynie część tematyki dotyczącej wyrównywania szans osób niepełnosprawnych i przeciwdziałania ich wykluczeniu społecznemu. Jest to jednak część istotna ze względu na masowy charakter przewozów kolejowych i zasięg usług przewozowych na terenie całego kraju.

W ciągu ostatnich lat powstało kilka opracowań, monografii i raportów dotyczących problemów osób niepełnosprawnych związanych z usługami transportu kolejowego. Są to bardzo cenne prace, jednak ich znajomość jest niewystarczająca. Poza tym wspomniane opracowania z reguły opisują sytuacje związane z wybranym, konkretnym zjawiskiem, natomiast brakuje wydawnictwa, które w sposób uniwersalny i maksymalnie wyczerpujący zajmowałoby się opisem stanu faktycznego oraz wskazywałoby rekomendacje dla poprawy tego stanu.

Podstawowym celem, jaki stawiają sobie autorzy raportu, jest upowszechnienie informacji na temat dostępności transportu kolejowego dla osób niepełnosprawnych/osób o ograniczonej możliwości poruszania się, a w ślad za tym zwiększenie szans na dalszą eliminację barier i poprawę sytuacji tych, którzy z różnych względów dostęp do podróży koleją mają utrudniony.

Wśród najważniejszych zadań, jakie zgodnie z intencją organizatorów projektu powinno spełnić niniejsze opracowanie, należy wymienić:

■    Opracowanie raportu-sprawozdania na temat problemów osób niepełnosprawnych w zakresie podróżowania koleją, przy czym raport ten powinien mieć następujące cechy:

■    uniwersalność - objęcie opracowaniem, w miarę możliwości, całości problematyki

z wyczerpującym opisem poszczególnych elementów infrastruktury, taboru przewozowego i organizacji obsługi zarówno od strony obowiązujących przepisów, jak i praktyki widzianej przez osoby niepełnosprawne,

■    jednolitość - oparcie głównego przesłania raportu o kwestie dostępności transportu kolejowego w kontekście korzystania przez niepełnosprawnych,

■ przystępność - zastosowanie w miarę możliwości jak najprostszej i atrakcyjnej prezentacji zagadnień w warstwie językowej i ilustracyjnej.

■    Dążenie do jak najszerszej popularyzacji zagadnień poruszonych w raporcie poprzez zastosowanie różnorodnych środków publikacji oraz rozpowszechniania informacji o tym opracowaniu. W skład planowanych działań wchodzą:

■    organizacja specjalnych, dedykowanych konferencji związanych z prezentacją raportu,

■    publikacja raportu głównie poprzez Internet (branżowe portale kolejowe, strony internetowe

9 Informacja Rządu Rzeczypospolitej Polskiej o działaniach podejmowanych w 2013 roku na rzecz realizacji postanowień Uchwały Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 1 sierpnia 1997 roku „Karta Praw Osób Niepełnosprawnych". Druk nr 2611. Warszawa, 7 lipca 2014 r.

RAILWAY BUSINESS FORUM