4
PISMO PG
Elementy strategii rozwoju PG
Politycy Unii Europejskiej dyskutują obecnie o tworzeniu w świecie globalnym dwóch najistotniejszych przestrzeni, tzw. Europejskiej Przestrzeni Badawczej (ERA) oraz Europejskiej Przestrzeni Edukacyjnej (EEA). Podobnie można byłoby mówić o Europejskich Przestrzeniach Organizacyjnych, które wspomagają budowę przestrzeni badawczej i edukacyjnej oraz zapewniają poszerzenie zakresu współpracy między różnymi podmiotami. Przestrzenie te charakteryzują się odrębną specyfiką, mają też pewne elementy wspólne. Europejska Przestrzeń Edukacyjna dotyczy tzw. zagadnień typu 3L (Long Life Learning). Chodzi o zintegrowany system kształcenia od wieku przedszkolnego po wiek emerytalny. Podkreśla się, że dobre kształcenie powinno bazować na nowoczesnych badaniach naukowych. Europejska Przestrzeń Badawcza, akcentując z kolei ważność badań podstawowych, zakłada rozwój nowych technologii i rozwiązań innowacyjnych prowadzących do licznych wdrożeń przydatnych społeczeństwu (tzw. przedsiębiorczość). Przykładem działań związanych z przestrzenią organizacyjną jest rozwój szeregu rekomendacji oraz standardów umożliwiających współdziałanie (inter-operability) różnych aplikacji i systemów, a także wybranych przedsięwzięć ludzkich. Chodzi o to, by dowolny scenariusz realizacji każdego zadania mógł być dobrze wkomponowany w infrastrukturę funkcjonujących systemów i dostępnych usług informacyjnych.
Propozycja rozwoju Pomorskiej Metropolii Wiedzy stanowi podstawę współdziałania wyżej wymienionych przestrzeni. Jest to oczywiście spojrzenie perspektywiczne, prowadzące do różnych zjawisk synergetycznych, jak również wymagające wielu rozwiązań innowacyjnych. Na dzisiaj, Pomorska Metropolia Wiedzy powinna być otwarta na realizację kilku istotnych przedsięwzięć zespalających wysiłki różnych uczelni tego regionu, a może nawet i kraju. Z punktu widzenia Politechniki Gdańskiej podjęliśmy już wyzwanie budowy Centrum Nanotechno-logii i Biotechnologii. Centrum Biotechnologii umiejscowione zostało w Gdańskim Parku Technologicznym. Centrum Nanotechnologii ma być realizowane na
PG z tzw. funduszy indykatywnych. Na zintensyfikowanie działalności oczekuje międzyuczelniane Centrum Zaawansowanych Technologii.
Politechnika Gdańska, jak i inne uczelnie, powinna podjąć dalsze wysiłki na rzecz realizacji kolejnych centrów badaw-czo-dydaktycznych. Wnioski na organizację i funkcjonowanie tego typu centrów są przygotowywane w ramach projektów strukturalnych. Edukacja studentów i doktorantów polegałaby na wykorzystaniu dostępnych tam nowoczesnych laboratoriów, na realizacji różnego typu przedsięwzięć zespołowych. Tego typu zespoły dydaktyczno-badawcze tworzone z pracowników i studentów (np. na studiach magisterskich i doktoranckich) stanowiłyby podstawę do dalszego zwiększenia liczby realizowanych projektów, gdyż możliwości samej kadry uczelnianej mogą zostać już niedługo mocno ograniczone. Co więcej, taka nowa organizacja wymuszałaby zmianę form kształcenia, gdyż studenci wchodzący w skład zespołów powinni zaliczać jednocześnie kilka zajęć laboratoryjnych i projektowych dotyczących różnych przedmiotów wchodzących w skład programu studiów. Byłoby to kształcenie zorientowane na zdobywanie wiedzy i doświadczeń poprzez realizację konkretnych zadań, a nie tylko poprzez klasyczne wtłaczanie wiedzy do głów studentów. Koncepcję takich nowoczesnych programów kierunków studiów przypisanych poszczególnym interdyscyplinarnym laboratoriom należałoby starannie opracować. Dzięki istniejącym laboratoriom oraz ścisłej współpracy studentów i naukowców z różnych uczelni moglibyśmy utworzyć kolejne centra i następnie rozwijać Pomorską Metropolię Wiedzy.
Tego typu organizacja wybranych zajęć ma wiele zalet. Po pierwsze, zapewniamy perspektywiczne kształcenie, tzn. nie kształcimy tylko na potrzeby obecne, ale również na potrzeby jutra. Po drugie, student ma zapewniony kontakt z wieloma specjalistami i co więcej staje się współtwórcą innowacyjnych rozwiązań, tzn. będzie podmiotem, a nie przedmiotem, co zapewni rozwój przedsiębiorczości, tak niezbędnej w globalnej gospodarce. Po trzecie, organizacja pracy zespołów interdyscyplinarnych nie jest sprawą banalną i nie wszędzie zespoły odnoszą sukcesy. Komunikacja międzyludzka, reakcje interpersonalne mają tutaj wielkie znaczenie. Oznacza to ukierunkowanie pracy zespołowej na rozwój efektywnych metod zarządzania i organizacji pracy. Po czwarte, charakter realizowanych przedsięwzięć może być różny, od czysto teoretycznych badań, poprzez badania eksperymentalne do rozwiązań innowacyjnych, prowadzących do wytworzenia i wdrożenia konkretnego produktu. W ten sposób zintegrujemy ze sobą w pewien sposób przestrzeń edukacyjną, badawczą i organizacyjną. Do zrealizowania takiej integracji konieczna jest również odpowiednia platforma IT. Jej głównym zada-
Nr 9/2008