4552035689

Wspomnienie

PROFESOR DR JAN KARNIEWICZ

(1928-2002)

CECYLIA MALINOWSKA-ADAMSKA

25 lipca b.r. odszedł od nas na zawsze Profesor Jan Karniewicz - dyrektor Instytutu Fizyki w latach 1970-1983, twórca i pierwszy Dziekan (1976-1981) Wydziału Fizyki Technicz-nej i Matematyki Stosowanej Politechniki Łódzkiej.

Pełne przedstawienie bogatego dorobku Jego pracowitego życia nie jest łatwe.

Urodził się 19 czerwca 1928 r. w Prudach w woj. Nowogródzkim. Dyplom magistra filozofii w dziedzinie fizyki otrzymał na Wydziale Matematyki. Fizyki i Chemii Uniwersytetu Łódzkiego w 1952 r.

W 1954 r. został zatrudniony jako asystent w Katedrze Fizyki Technicznej Wydziału Elektrycznego Politechniki Łódzkiej. W roku 1957 został starszym asystentem, a w 1963 r. - wykładowcą. Po wykonaniu pracy doktorskiej pod kierunkiem prof. dra Mariana Kryszewskiego i uzyskaniu stopnia doktora n.t. w zakresie fizyki doświadczalnej został awansowany na sta-nowisko starszego wykładowcy, a w 1968 r. na stanowisko docenta etatowego w Katedrze Fizyki Technicznej PŁ. I września 1970 r., w następstwie reorganizacji Uczelni, doc. dr Jan Karniewicz został dyrektorem Instytutu Fizyki. Obowiązki te pełnił przez 13 lat z wielkim zaangażowaniem. Z Jego inicjatywy w 1976 r. został w Politechnice Łódzkiej powołany Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej. Został jego pierwszym dziekanem i w latach 1976-1981 aktywnie wpływał na kształtowanie profilu naukowego i dydaktycznego wydziału.

Tytuł naukowy profesora nadzwyczajnego nauk fizycznych otrzymał w 1988 r.. od lutego 1995 r. pracował na stanowisku profesora zwyczajnego.

Prof. Jan Karniewicz był wspaniałym wykładowcą fizyki. Prowadził wykłady z fizyki współczesnej dla studentów Wydziału Elektrycznego oraz wykłady specjalistyczne, głównie z fizyki kryształów i seminaria dla słuchaczy Wydziału FTliMS. Znakomita działalność dy- | daktyczna znalazła swój wyraz również w publikacjach dla studentów. Z Jego inicjatywy i we współautorstwie ukazały się dwie niezwykle cenne pozycje: „Wstęp do ćwiczeń laboratoryjnych z fizyki" oraz „Podstawy fizyki laboratoryjnej”. Każda z nich, drukowana w dużych nakładach, miała po kilka wydań.

W pracy naukowej zajmował się badaniami elementarnych zjawisk fizycznych zachodzących podczas przemian fazowych w procesie krystalizacji i rozpuszczania oraz badaniami właściwości fizycznych otrzymywanych monokryształów. W zorganizowanym przez Niego od podstaw w 1970 r. i kierowanym do 1998 r. Zespole Fizyki Monokryształów (liczącym 30 pracowników) zostały opracowane metody krystalizacji bardzo wielu związków z grupy chloranów, fosforanów, jodanów i mrówczanów oraz zbadane ich właściwości.

Prof. Jan Karniewicz prowadził również kilka tematów realizowanych w ramach programów centralnie sterowanych. Działalność ta miała podstawowe znaczenie dla rozwoju potencjału naukowego zespołu, o czym dobitnie świadczy 16 wypromowanych przez Niego doktorów i 5 pomyślnie zakończonych przewodów habilitacyjnych. Dorobek naukowy Profesora obejmuje ponad 100 prac opublikowanych, we współautorstwie, w znaczących czasopismach krajowych i zagranicznych. Szczególnie ważne dla fizyki monokryształów wyniki swoich badań Profesor J. Karniewicz podsumował w pracy p.t.: „Experimental and The-oretical Studies of Crystals Growth Mechanism and Crystal Properties”, Sci. Buli. Tech. Univ Łódź, No 738, ser. Physics Vol 15,5-16(1995) napisanej z okazji 50-lecia utworzenia Uczelni i 25-lecia powstania Instytutu Fizyki PŁ.

Był organizatorem dwóch konferencji międzynarodowych (Electroop-tical Crystals and Liquid Crystals in Science and Industry, Uniejów 1973 I

oraz Conference on Crystals Growth and Liquid Crystals, Łódź 1986), a w latach 1976-1994 współorganizatorem konferencji odbywających się cyklicznie co 2 lata, na temat: „Solid State Crystals, Materials Science and Applications”.

Profesor J. Karniewicz był członkiem kilku Komitetów PAN, m. in.: Krystalografii (od 1974 r.), Fizyki (1978-81) oraz Badań Kosmicznych (1984-1990). W Uczelni pełnił obowiązki członka Komitetu Redakcyjnego Wydawnictw Naukowo-Dydaktycznych oraz Redaktora Zeszytów Naukowych PŁ ser. Fizyka (1971-1991). Wiatach 1970-1983 oraz 1993-1996 był Senatorem PŁ oraz członkiem Rad Wydziałów: Elektrycznego (1968-84), Inżynierii Chemicznej (1980-84) i FTliMS.

Wszechstronna działalność Profesora i Jego zasługi zostały uhonorowane wieloma nagrodami: Nagrodą Miasta Łodzi w 1998 r., 5 zespołowymi nagrodami Ministra Edukacji Narodowej, 33 indywidualnymi nagrodami JM Rektora PŁ a także licznymi odznaczeniami, w tym: Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1993), Medalem 50-lecia PŁ (1995), Krzyżem Oficerskim OOP (1998) oraz Medalem 25-lecia Wydziału FTliMS w 2001 r.

W dniu 2 sierpnia 2002 roku doczesne szczątki Prof. zw. dr Jana Kamie-wicza spoczęły w grobie rodzinnym na cmentarzu w Piasecznie.

Niech ziemia cmentarna w Piasecznie, do którego zamierzał wrócić po zakończeniu pracy w PŁ, będzie dla Niego oazą spokoju po trudach pracowitego życia i zmagań z nieuleczalną chorobą.

ŻYCIE UCZELNI, Październik 2002