4597124119

Mgr inż. Julian Dąbrowski

Czechosłowacki system zgłaszania robót geodezyjnych

i kartograficznych

W Czechosłowacji zgłaszanie robót geodezyjnych i kartograficznych zostało uregulowane zarządzeniem Centralnego Zarządu Geodezji i Kartografii z dnia 20 sierpnia 1957 r., ogłoszonym w Dzienniku Urzędowym Republiki Czechosłowackiej nr 82 poz. 156.

Obowiązkiem zgłaszania w trybie wymienionego wyżej zarządzenia objęte są wykonywane przez centralne zarządy, przedsiębiorstwa i inne jednostki uspołecznione, geodezyjne i topograficzne oraz kartograficzne prace, jak również wszelkie reprodukcje wyników tych prac i tak zwane dzieła kartograficzne.

W czechosłowackiej terminologii geodezyjnej przyjęto i dokładnie sprecyzowano pojęcia wiążące się z zagadnieniem zgłaszań robót, a dotyczące:

—    prac geodezyjnych i topograficznych,

—    prac kartograficznych,

—    dzieł kartograficznych.

Ustalenie tych pojęć ułatwiło właściwe uregulowanie zagadnienia zgłaszania robót.

A więc ustalono, że:

1.    Do prac geodezyjnych i topograficznych, objętych obowiązkiem zgłaszania, zalicza się wszelkie roboty astrono-miczno-gecdezyjne, grawimetryczne, triangulacyjne, niwelacyjne, poligon i zację, opracowanie wyników tych prac, prace fotogrametryczne terenowe i kameralne oraz inne prace, których celem jest również jak i wyżej wymienionych — geometryczne zobrazowanie sytuacyjno-wysokościowe terenu, a w szczególności:

a)    założenie podstawowej osnowy geodezyjnej poziomej i wysokościowej,

b)    opracowanie wyników robót geodezyjnych dla uzyskania sytuacyjno-wysokościowego podkładu do potrzeb projektowych, budownictwa i wszelkiej dokumentacji,

c)    zakładanie jednolitej ewidencji gruntów, utrzymanie jej w stanie ciągłej aktualności i zgodności ze stanem rze-rzywistym, prowadzenie gospodarczo-technicznych i innych urządzeń rolnych, dla ewidencji i ochrony majątku narodowego,

d)    uzupełnienie wyników geodezyjno-topograficznych prac wymienionych w punktach a i b, prowadzonych dla różnego rodzaju potrzeb.

2.    Do prac kartograficznych, objętych obowiązkiem zgłaszania, należą wszelkie kartograficzne opracowania redakcyjne, koncepcyjne, kompilacyjne (zestawy), reprodukcje i uwiełokrotnienie tych opracowań, wykonywane dla celów naukowo-technicznego i plastyczno — (w znaczeniu sztuki pięknej) — technicznego zobrazowania ziemi pod kątem geograficznym, fizycznym, politycznym, ekonomicznym, historycznym i innym.

3.    Do dzieł kartograficznych zalicza się:

a)    reprodukcje map i wyników robót geodezyjnych, wykonanych dla potrzeb publicznych albo reprodukcje ich kartograficznych pochodnych (zmniejszeń, powiększeń),

b)    wydawane w celu rozpowszechnienia dla zaspokojenia cywilnycn potrzeb mapy wszelkiego rodzaju zarówno samoistne, jak i w formie załączników do tekstowych opracowań (publikacji) ponadto: atlasy, mapy plastyczne, globusy, mapy anaglifowe oraz niektóre wyniki prac kartograficznych, które mogą być przeznaczone do rozpowszechniania na cywilne potrzeby w kraju.

W skład dzieł kartograficznych mogą wchodzić opracowania tekstowe, statystyczne, graficzne, obrazowe oraz różne wyjaśnienia i uzupełnienia .podane na mapach, jak i w załącznikach do nich.

Za dzieło kartograficzne nie uważa się natomiast tych wyników geodezyjnych, topograficznych i reprodukcyjnych prac, jakie opracowywane są przez uprawnione jednostki — w celu sporządzenia względnie uzupełnienia istniejących geodezyjnych podkładów dla zaspokojenia potrzeb planowania gospodarczego, czy urządzeń rolnych i leśnych, projektowania i dokumentacji oraz innych potrzeb urzędowych. Za dzieło kartograficzne nie uważa się również planów uproszczonych albo uzupełnień mapowych, stanowiących załączniki do dzieła literackiego, jak również innych załączników graficznych, które nie stanowią samoistnych

map, a tylko uzupełniają lub wyjaśniają tekst literackiego dzieła jako też i schematyczne plany dla potrzeb turystycznych. Wszelkie wątpliwości w zaliczaniu danej pracy kartograficznej do dzieła kartograficznego rozstrzyga Centralny Zarząd Geodezji i Kartografii w porozumieniu z zainteresowanymi urzędami centralnymi.

W trosce o wyraźne określenie zadań stojących przed kartografią, ustalono również pojęcie cywilnych potrzeb w dziedzinie kartografii w odróżnieniu od potrzeb urzędowych nie budzących na ogół wątpliwości.

W konsekwencji tego przyjęto, że za cywilną potrzebę w świetle obowiązujących przepisów o zgłaszaniu robót geodezyjnych i kartograficznych uważać należy potrzeby kartograficzne szkół oraz ludności pracującej dla zaspokojenia ich zainteresowań politycznych, kulturalnych, turystycznych itp. poprzez sporządzanie i rozpowszechnianie odpowiednich opracowań kartograficznych.

Szczegółowy tryb i zasady zgłaszania robót geodezyjnych i kartograficznych przedstawia się następująco:

Jednostki wykonawcze obowiązane są zgłaszać roboty geodezyjne i topograficzne, jeżeli prace te są wykonywane na obszarach większych od 5 ha — w obrębie danej miejscowości, a na terenach rolnych i leśnych — gdy obszar objęty pracą przekracza 50 ha. Obowiązkiem zgłaszania objęte są również wszelkie prace astronomiczno-geodezyj-ne i grawimetryczne wykonywane na punktach sieci geodezyjnej wszystkich rzędów, następnie: zakładanie sieci triangulacyjnych nowych i zagęszczanie starych, wykonywanie państwowej niwelacji i jej uzupełnień. Prace te należy zgłaszać w terminie 14-dniowym, przed ich rozpoczęciem, terenowo właściwym wojewódzkim władzom państwowej służby geodezyjnej, podległej Centralnemu Zarządowi Geodezji i Kartografii. W szczególnie uzasadnionych pilnych przypadkach można te prace zgłosić tuż przed ich rozpoczęciem, w żadnym przypadku jednakże nie później.

Gdy zasięg wykonywanych prac dotyczy kompetencji kilku wojewódzkich organów państwowej służby geodezyjnej, wówczas obowiązek zgłaszania prac spełnia się w tym organie wojewódzkim, dla którego prowadzone prace mają większe znaczenie gospodarcze.

Od oSowiązku zgłaszania robót wyłączone zostały specjalne prace geodezyjne dla rozbudowy i przebudowy dróg żelaznych i urządzeń kolejowych; prace geodezyjne dołowe oraz wszelkie prace kontrolne dla potrzeb przedsiębiorstw górniczych; pomiary upraw rolnych, a także prace wykonywane dla ustalenia złóż surowców naturalnych; prace dla potrzeb urządzeń rolnych; prace dla wytyczenia lub przebudowy poszczególnych obiektów małego zasięgu; prace związane z ustalaniem stopnia osiadania gruntów lub fundamentów budowli; prace techniczne związane z zagospodarowaniem i hodowlą lasów (ustalanie obszaru leśnego według wieku zadrzewienia, według rodzajów zadrzewienia, dla potrzeb leśnego planowania przestrzennego, zalesienia, hodowli leśnych itp.).

Na podstawie danych zawartych w zgłoszeniu, terenowo właściwy organ wojewódzki państwowej służby geodezyjnej rozstrzyga, które wyniki prac będą zarejestrowane w składnicy geodezyjnej tego organu. A gdy elaborat techniczny, w myśl umowy ze zgłaszającym, ma być przekazany do jego dyspozycji, wówczas ustala się stałe miejsce przechowywania tego operatu oraz określa się, które części elaboratu w postaci odpisów, czy odbitek mają być przekazane zainteresowanemu wojewódzkiemu organowi służby geodezyjnej. W szczególnych przypadkach Centralny Zarząd Geodezji i Kartografii może, na podstawie umowy z zainteresowanym centralnym urzędem, zastosować pewne odchylenia (wyjątki) od ustalonych wymagań przy zgłaszaniu robót.

Jednostki zobowiązane do zgłaszania robót podają w zgłoszeniu następujące dane:

a)    rodzaj i oel geodezyjnych i topograficznych prac, przy czym — jeżeli na danym obszarze mają być wykonane różne prace, wówczas zgłasza się wszystkie rodzaje tych prac,

b)    nazwę powiatu, gromady i jednostki katastralnej, na obszarze których zgłaszane prace będą prowadzone,

440