224 BOLESŁAW SWIDERSKI
wykonawczym NCL regiony biblioteczne mają czterech przedstawicieli 87.
Tak przedstawia się w generalnych rysach system współpracy w zakresie wypożyczania międzybibliotecznego (inter-library len-ding). System ten budowany przez około trzydzieści lat aiie jest wolny od błędów. Już w 1942 r. L. R. McColvin wyraził szereg krytycznych uwag dotyczących działalności NCL i biur regionalnych, wskazując na: a) wątpliwą celowość utrzymywania biur regionalnych przy równoczesnym istnieniu NCL, b) indywidualizm, brak normalizacji w zakresie poczynań i urządzeń, c) powolność realizacji zamówień, d) kosztowność wypożyczeń międzybibliotecznych, e) zbyt szeroki zakres katalogów centralnych, f) niezdrowe podstawy finansowe systemu, g) słabe oddziaływanie systemu na lepsze zaopatrzenie lokalne bibliotek w księgozbiory. McColvin nie ograniczył się do krytyki systemu bibliotecznego, lecz podał szereg wskazań mających na celu usprawnienie zadań i działalności NCL jako kluczowego ośrodka współpracy międzybibliotecznej 88.
Utworzona w r. 1949 Joint Working Party (Połączona Grupa Robocza), reprezentująca interesy NCL i National Committee (Krajowy Komitet Regionalnej Współpracy Bibliotecznej), zleciła w r. 1950 R. F. Vollansowi zbadanie działalności NCL i regionalnej sieci bibliotek oraz w ogóle całego mechanizmu wypożyczania międzybibliotecznego. Krytycznie opracowane studium Vollansa ukazało 6ię w 1952 r.89 Zawierało ono historyczny rys rozwoju "library co-operation”, omówienie działalności regionalnej sieci bibliotek, celu i techniki wypożyczania międzybibliotecznego, zaopatrzenia w księgozbiory dla akcji kształcenia dorosłych oraz przedstawienie spraw katalogów centralnych, roli bibliotek specjalnych, zagadnienia informacji bibliograficznej, kwestii personalnych i finansowych. W dodatku zamieszczono koszty wypożyczeń międzybibliotecznych. W zakończeniu pracy podano wnioski i zalecenia. Staranne studium
87 Tamże s. 269; P. H. Sewell, jw. s. 53.
88 L. R. McColvin: The public library system of Great Britain. A report on its present condition with proposals for post-war reorganization. London 1942 s. 104—-105, 161 n.
88 R. F. Vollaffis: Library co-operation in Great Britain. Report of a survey of the National Central Library and the Regional Library Bureaux. <Larvdon) 1952.