5134939791

408

men dat aan weerskanten de bezwaren van de stelsels worden genoemd. Zij die voorstanders zijn van het regionale stelsel en dit stelsel ken-nen, klagen over het feit dat de algemeen poli-tieke vraagstukken onvoldoende tot hun recht komen. Zij die leven onder het stelsel van de evenredige vertegenwoordiging, klagen over het feit dat de regionale relatie wordt verzwakt.

Het plan dat voor ons ligt, heeft geen keuze gedaan. Het heeft voor de toekomst overgela-ten, deze keuze te doen wanneer de overgangs-periode voorbij is. Het is een feit dat er een differentiatie zal ontstaan tussen de kiesstelsels in de verschillende landen. Met andere woor-den, de verkiezing van de leden van het Euro-pese Parlement zal meer worden een aantal na-tionale verkiezingen voor het Europese Parlement dan Europese verkiezingen.

Er is vandaag veel kritiek uitgeoefend. Die kritiek kan ik begrijpen. Het ware mij liever geweest, ineens over te gaan op een eenheids-stelsel, althans ais dit mogelijk was geweest. Men moet zich even de kiezer voorstellen die wij nu duidelijk zullen moeten maken dat hij zich bij het bepalen van zijn stem moet richten op het Europese vraagstuk, dat hij zich de Europese politieke problemen eigen moet maken. Wij zullen hem tegelijkertijd een vreemd kies-stelsel voorleggen. Hij moet weten wat de uit-werking van dit kiesstelsel zal zijn.

Mijnheer de Voorzitter, wij hebben in deze ontwerp-conventie een overgangsperiode ge-steld, die een invloed in twee richtingen kan hebben. Deze overgangsperiode kan een zodanige uitwerking hebben, dat op een gegeven moment blijkt, dat er met de kiesstelsels meer ervaring is opgedaan, zodat men ten aanzien van het sys-teem een betere keuze kan doen. De overgangs-periode kan echter ook een zodanige invloed hebben — het is zoeven reeds aangeduid — dat er in de verschillende landen een zekere aanpas-sing van de kiesstelsels plaatsvindt.

Ik kom nu tot het punt van de samenvoeging van de nationale mandaten met het Europese mandaat. Ik wil hierop niet te diep ingaan. Ik geloof, dat het vóór en tegen hiervan zoeven reeds uitvoerig door ons medelid de heer San-tero is uiteengezet.

Hij komt tot de conclusie, dat het wel aan-vaardbaar en zelfs wenselijk is, dat een derdc deel van de leden rechtstreeks door de parle-menten wordt aangewezen. Hij wil de mogelijk-heid zien uitgesloten, dat de gekozenen tegelijk een nationaal mandaat bezitten. Ik geloof en

vrees echter, dat hierdoor belangrijke krachten kunnen worden uitgeschakeld.

Naar mijn gevoel moet men niet trachten te veel te reglementeren. Men moet toch enig ver-trouwen hebben in en iets overlaten aan de wijsheid van de politici. Mij dunkt dat de leden van de politieke groeperingen in de verschillen-de landen, in welke groeperingen de politieke activiteit in die landen toch in het algemeen tot uitdrukking komt, zich zullen realiseren wat bepaalde combinaties betekenen, en zullen begrijpen in welke gevallen een bepaalde combi-natie wel en in welke die niet mogelijk is.

Het lijkt mij niet juist dit nu reeds, van tevo-ren, tot in details te gaan regelen. Het is toch een overgangsperiode waarover wij spreken. La-ten wij daarmee eerst ervaring opdoen.

De incompatibiliteiten zijn al dikwijls onder-werp van discussie geweest. Ik zal mij beperken tot het vraagstuk van de incompatibiliteit tussen het Europese mandaat en het lidmaatschap van een der Europese executieven.

Over dit probleem kan een uitvoerig weten-schappelijk staatsrechtelijk betoog worden ge-houden, hetgeen ik beslist niet zal doen. Het is gebleken dat in de verschillende landen die hier samenwerken, de voorkeur naar verschillende oplossingen is uitgegaan. De vraag is nu : Waar-naar gaat onze voorkeur voor deze nieuwe Europese organisatie uit ?

Men zegt dat een punt in het voordeel van het toestaan van de verenigbaarheid van het lidmaatschap van deze Europese executieve en het Europese Parlement is, dat op deze wijze het politieke karakter van deze executieve wordt geaccentueerd. Het is voor mij echter juist de vraag of dit in de huidige situatie wel het juiste argument voor deze samenwerking is.

De Europese executieven worden door de Radon van Ministers benoemd. Het Parlement kan, wanneer aan zeer bijzondere voorwaarden is voldaan, bij een motie van censuur zijn politieke invloed op het al dan niet aanblijven van de desbetreffende executieve uitoefenen. Ge-steld nu het geval dat het Parlement van deze macht gebruik maakt, wat zal er dan gcbeuren ; wat zal de Raad van Ministers dan doen ?

Het Parlement heeft op de Raad van Ministers geen invloed. Zal men dan een nieuwe execu-. tieve samenstellen in overeenstemming met de politieke wens van het Parlement ? Zal die politieke wens tot uitdrukking komen ? Dit weten wij niet.

765

756