14 Danuta Frydel
nienia swoim użytkownikom dostępu do zewnętrznych, wirtualnych źródeł informacji. W bibliotekach rozpoczął się proces transformacji placówek ze zorientowanych do niedawna na zbiory - ku zorientowanym na dostęp do informacji. Proces ten powoduje konieczność przeprowadzenia zmian reorganizacyjnych w samych bibliotekach, jak również ustawicznego doskonalenia kwalifikacji zawodowych przez ich personel1.
Można w tym miejscu zadać pytanie: dlaczego informacja powinna mieć postać cyfrową? Ponieważ sygnał cyfrowy jest bardziej odporny na zakłócenia od sygnału analogowego. Kody cyfrowe można przygotować tak, aby były przekazywane możliwie wiernie, przesyłane bez zakłóceń i wielokrotnie kopiowane bez większej straty w informacji. Nowe techniki zapisu, przetwarzania i transmisji sygnałów to w istocie nowy sposób kodowania i dekodowania (odczytywania) tekstów kultury w semiotycznym rozumieniu tego terminu. A więc jest to także nowy sposób aku-mulowania dziedzictwa kultury (przyrost wolumenu tego dziedzictwa różnej wartości w postępie geometrycznym).
W społeczeństwie informacyjnym komunikacja cyfrowa nabiera fundamentalnego znaczenia w następujących płaszczyznach:
1. bezpośredniego przekazu cyfrowego (sieć elektroniczna, poczta elektroniczna, interaktywna telewizja, telefonia cyfrowa),
2. przekazu cyfrowego odłożonego w czasie za pomocą nośników materialnych pozwalających utrwalić informację cyfrową (zapisy na taśmach i płytach magnetycznych, optycznych),
3. przekazu cyfrowego zamienianego w formę analogową (nowoczesna książka, klasyczny film i fotografia, odtwarzanie muzyki, wizualizacja na ekranach).
Dla bibliotek podstawowe znaczenie ma trwałe zapisanie informacji, tak aby zachować ją na dłuższy czas. Dlatego najważniejsza jest druga płaszczyzna komunikacji cyfrowej. Dane z pierwszej płaszczyzny nabierają znaczenia dopiero po utrwaleniu. Natomiast dane z trzeciej płaszczyzny mogą pozostać w formie cyfrowej z wyjątkiem zbiorów archiwizowanych, w których nośnik informacji ma równie wielkie znaczenie, co sama informacja2.
Włodzimierz Daszewski przedstawił model zakładu zabezpieczania informacji cyfrowej. Model ten mógłby składać się z:
1. działu naukowego - zajmującego się badaniami i rozwojem, ustalaniem kolejności digitalizacji, kategoryzowaniem i katalogowaniem informacji, tworzeniem sieciowego słownika przedmiotowego, tworzeniem kwerend specjalistycznych, certyfikacją pakietów wiedzy, analizą stosunku informacji archiwalnej i aktualnej oraz stroną prawną i ekonomiczną zagadnień. Nadto tworzyłby cyfrową bazę faktogra-
Zob. G. Piotrowicz, Bibliotekarz a „użytkownik-kłient" we współczesnej bibliotece uczelnianej, „EBIB Elektroniczny Biuletyn Informacyjny Bibliotekarzy” [ort-linę], tryb dostępu: http://ebib.oss.wroc.pl/mat-konf/torun/piotrowicz.php
W. Daszewski, Konserwacja zbiorów i jej wpływ na zakres informacji naukowej [on-linę], http://www.zsi.pwr.wroc.pl/zsi/missi2004/pdf/Daszewski.pdf