5192605797

[13] RECEPTORY ADRENERGICZNE 79'

antagonista-receptor z cyklazą adenylową i syntezy cAMP. Powstały kompleks wykazując niskie powinowactwo do regulatorowych nukleotydów guanylowych, przypomina wczesne stadium pobudzonego przez agonistę receptora (39). Wykazano bowiem, że GTP jak również syntetyczne jego analogi, nie zwiększają dysocjacji antagonistów z miejsc receptorowych.

IV-2. Miejsca wiążące guanylowe nukleotydy w receptorach adrenergicznych (3

Charakterystyka wyizolowanych fragmentów błon plazmatycznych o cechach receptorów (3 oraz analiza mechanizmów pobudzenia cyklazy adenylowej przez aminy katecholowe wskazywały, że guanylowe nu-kleotydy łączą się z niekataliczną podjednostką enzymu syntetyzującego cAMP (39—62). Wykazano ponadto, że wysokie stężenie GTP (powyżej 100 pM) powodowało 5-10 krotny spadek powinowactwa agonistów do receptorów (3 (42—44, 63, 64). Stukrotnie zaś niższe stężenie tego regulatora podwyższało o 50°/o syntezę cAMP. Wskazuje to na zróżnicowane właściwości miejsc wiążących guanylowe nukleotydy (65). Jedne z nich wykazują niskie, drugie z kolei wysokie powinowactwo do GTP (31). Przyłączenie się więc GTP, do specyficznych miejsc wiążących determinuje siłę z jaką receptor przekazuje komórce dochodzące do niego sygnały. Badania Coopera i wsp. (66) pozwalają przypuszczać, że zarówno proces aktywacji enzymu jak i obniżenie powinowactwa receptorów do agonistów pod wpływem GTP zachodzą niezależnie, oddziałując ponadto poprzez odmienne szlaki i mechanizmy. Świadczą o tym dane wykazujące, że zmiana aktywności jednego z szlaków nie wywiera wpływu na aktywność regulacyjną drugiego. Badania tych autorów oraz wyniki przedstawione przez Yamamurę i wsp. (67), potwierdzają powyższą hipotezę. Wykazują one, że nadtrawienie trypsyną błon plazmatycznych bogatych w receptory (3 powoduje zahamowanie inhibitorowej funkcji GTP. Nie ulega przy tym zmianie stymulacyjny charakter miejsc nu-kleotydowych w stosunku do aktywności adenylo-cyklazowej. Ponadto wydaje się, że te przeciwstawne procesy mogą być regulowane przez różne białkowe struktury.

Pomimo prawdopodobieństwa występowania w błonach dwóch rodzajów miejsc wiążących guanylowe nukleotydy, rozważania Levitzki’-e g o (68) oparte o allosteryczny model regulacji enzymów, zaproponowany przez Monoda, Wymana i Changeux (69), sugerują obecność tylko jednego rodzaju miejsc akceptorowych dla regulatorowych nukleotydów guanylowych. Wydaje się bowiem, że GTP w danych warunkach doświadczalnych indukować może tylko jedną z dwóch charakterystycznych dla tego nukleotydu odpowiedzi. Wykazano, że guanylowe nukleotydy aktywując cyklazę adenylową jednocześnie wywierają bardzo znikomy wpływ na wielkość stałych powinowactwa receptorów (3 do sub-