5192605809

[17] RECEPTORY ADRENERGICZNE 83

związków chelatujących jony Ca*⁺ reagowały obniżoną syntezą cAMP na stymulację adrenergiczną a (105—107).

Trudności w interpretacji rozbieżnych wyników, jakie uzyskiwano w doświadczeniach prowadzonych w niejednakowych warunkach, nad wpływem a agonistów na aktywność cyklazy adenylowej wielu tkanek i narządów przyczyniły się do poszukiwań zależności pomiędzy aktywacją receptorów a a komórkowym poziomem cGMP. Uzyskane wyniki są także kontrowersyjne. Wielu autorów wykazało, że pobudzenie receptorów a w mięśniach gładkich ślinianek, móżdżku i szyszynki zapoczątkowuje syntezę tego nukleotydu (108—111). Badania te sugerowały ponadto, że wzrost aktywności cyklazy guanylowej nie jest jednak bezpośrednią konsekwencją łączenia się u agonistów z receptorami. Inne dane (112) sugerowały prosty związek pomiędzy syntezą cGMP a aktywacją receptorów a. Na bardziej złożony przebieg interakcji katecholamin z receptorami a wskazują badania Hemsa i wsp. (113). Autorzy ci stwierdzili, że nitrozoaminy, hydroksyloaminy i azotany zwielokrotniają wewnątrzkomórkowy poziom cGMP. Efektu takiego, nie stwierdzono natomiast podczas pobudzenia receptorów a przez katecholaminy. Tak więc mimo zaobserwowania pewnych zależności pomiędzy pobudzeniem receptorów a a syntezą cGMP rola tego nukleotydu w reakcjach stymulacji tych receptorów daleka jest od wyjaśnienia. Jedną z ważnych obserwacji poczynionych w czasie badań nad zależnością zachodzącą pomiędzy aktywacją cyklazy guanylowej a interakcją a agonistów z receptorami było stwierdzenie wewnątrzkomórkowego wzrostu stężenia jonów Ca*⁺. Wkrótce jednak wykazano, że zmiany w poziomie Ca*⁺ w cytosolu zależą od całego szeregu złożonych procesów, zachodzących w komórce w czasie stymulacji a adrener-gicznej. Zmiany stężeń jonów Ca^£+ w komórce zależą od wpływu a agonistów na aktywność innych enzymów zawieszonych w płynnej strukturze błony.

IV-6. Metabolizm fosfatydyloinozytolu stymulowany poprzez receptory adrenergicz-ne a

Przez analogię do cAMP drugiego przekaźnika receptorów (3, sugeruje się, że stymulacja a adrenergiczna prowadzi do aktywacji szeregu enzymów błonowych, innych jednak niż cyklaza adenylowa czy guanylowa i uwolnienia do cytoplazmy pobudzonych komórek mediatora zdolnego regulować niektóre procesy biochemiczne. Wiele danych wskazuje, że w wyniku przyłączenia się neurotransmitera do receptora a następują zmiany metabolizmu fosfatydyloinozytolu (114—116). Stwierdzono przy tym, że bezpośrednią konsekwencją pobudzenia receptora (117) jest rozkład tego fosfolipidu. Włączanie zaś ^S£P do fosfatydyloinozytolu jest natomiast reakcją wtórną, której przebieg wydaje się zależeć od 1,2-dwu-

0*