5169914432

Dawidowicz Jan, (1918-1980) - oficer WP, inżynier, działacz polonijny w USA.

Urodzony 17 lutego 1918 r. w Borysławiu. Syn Józefa (inżyniera, właściciela borysławskiej fabryki narzędzi wiertniczych) i Idy z d. Mćszaros (1890-1952; w latach drugiej wojny światowej opiekowała się w Borysławiu Polakami, ofiarami prześladowań ukraińskich i niemieckich). Miał brata Stanisława (1917-1993, żołnierza AK, dra inź., prof. AGH) i siostrę Marię Wierzbicką (ur. w 1921 r., żołnierza AK, przez 11 lat więziona w łagrach; mieszka we Wrocławiu). Uczył się w czteroklasowej szkole powszechnej, a potem w Prywatnym Gimnazjum Humanistycznym Koedukacyjnym w Borysławiu. Po egzaminach maturalnych w 1936 r. rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej. Do wybuchu drugiej wojny światowej zaliczył trzeci rok studiów i uzyskał tzw. półdyplom. Na początku września 1939 r. zaciągnął się do Związku Strzeleckiego. 18 września 1939 r., tuż przed wkroczeniem do Borysławia niemieckiej 57. Dywizji Piechoty, wyruszył z oddziałem Związku Strzeleckiego na Węgry. Po przekroczeniu granicy został internowany. Wkrótce zwolniono go dzięki staraniom wuja, lstvana Mćszarosa, tłumacza literatury polskiej. Udało mu się opuścić Węgry i 25 października 1939 r. przedostać do Francji. Dotarł do obozu ćwiczebnego oddziałów polskich wCoetquidan w Bretanii, gdzie otrzymał awans do stopnia kaprala podchorążego. 15 maja 1940 r. został wcielony do 1. Batalionu Saperów im. Tadeusza Kościuszki w 1. Dywizji Grenadierów gen. Bronisława Ducha. Podczas kampanii francuskiej, w czerwcu 1940 r., wziął udział w walkach frontowych. 17 czerwca 1940 r. wyróżnił się, dowodząc patrolem saperskim w boju nad kanałem Marna-Ren (bitwa pod Lagarde). Po kapitulacji Francji dostał się w Gerardmer do niewoli niemieckiej. Osadzono go w Frontstalagu w Colmarze, skąd wkrótce zbiegł. Dotarł do Vichy, a potem do polskiego konsulatu w Tuluzie. Tam został formalnie zdemobilizowany. Przebywał w tzw. obozie tranzytowym w Carpiagni koło Marsylii. Od 1 września 1940 r. przez miesiąc służył w 802. kompanii pracy przy pracach leśnych w departamencie Vaucluse. Podejmował nieudane próby ucieczki do Algierii. Od 1 czerwca 1941 do 20 sierpnia 1941 r. był przydzielony do 804. kompanii pracy w departamencie Var. W sierpniu 1941 r. zdołał, po dwutygodniowej wędrówce przez Pireneje, dotrzeć do Hiszpanii. 17 września 1941 r. został aresztowany przez hiszpańską policję, wraz z czwórką innych Polaków, w pociągu z Barcelony do Madrytu. Początkowo był osadzony w madryckim więzieniu Puerta del Sol, a potem w (runie. 1 października 1941 r. przetransportowano go do hiszpańskiego obozu koncentracyjnego w Miranda del Ebro. W czerwcu 1942 r. był współorganizatorem próby ucieczki Polaków z tego obozu - przygotowywał kilkudziesięciometro-

26