SMracamy do Mistrzów
Wy dział Prawa UMCS został powołany do życia na mocy rozporządzenia Ministra Oświaty z dnia 12 września 1949 roku (Dz. U. nr 53, poz. 411), czyli w pięć lat po utworzeniu Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej. Wydział Prawa był szóstym wydziałem Uniwersytetu, po Lekarskim, Przyrodniczym, Rolnym, Weterynaryjnym i Farmaceutycznym. Powołanie Wydziału Prawa uwieńczyło długie starania władz uniwersyteckich i miejskich oraz środowiska prawniczego Lublina. Zwracano uwagę na znaczącą pozycję Lublina jako ośrodka wymiaru sprawiedliwości oraz tradycje kształcenia prawniczego na Lubelszczyznie. To właśnie Lublin - od 1578 roku - był siedzibą Trybunału Koronnego. W 1595 r. powołano do życia Akademia Zamojską, a w roku 1774, na mocy postanowienia Komisji Edukacji Narodowej, powstała Lubelska Szkoła Wojewódzka.
łu. Jak tłumaczył prof. dr A. Wolter, wynikało to z faktu, iż „środa jest tym momentem, kiedy są jeszcze profesorowie dojeżdżający na pierwszą część tygodnia, a przybywają profesorowie dojeżdżający na drugą połowę tygodnia".1 Profesor Wolter był doskonałym organizatorem i dydaktykiem. Dzięki niemu wytworzyła się niezwykle korzystna atmosfera dla rozwoju kadry i kształcenia studentów. Do dzisiaj studenci z całej Polski korzystają z podręcznika A. Woltera do części ogólnej prawa cywilnego; oczywiście uaktualnionego w późniejszym okresie przez profesora J. Ignatowicza i dr. K. Stefaniuka.
Ciekawostką może być fakt, iż w celu ufundowania insygniów dla dziekana wydziału oraz urządzenia sali wykładowej, na wniosek lubelskich adwokatów powołano społeczny komitet, który miał wspierać tworzony Wydział Prawa.
PIERWSZE POSIEDZENIE RADY WYDZIAŁU PRAWA UMCS ODBYŁO Sl{ Z3 WRZEŚNIA 1949 R. W GODZINACH WIECZORNYCH I TO WŁAŚNIE TEN DZIEŃ JEST OBCHOOZO NY JAKO ROCZNICA UTWORZENIA WYDZIAŁU Organizatorem i pierwszym dziekanem wydziału był prof. dr Aleksander Wolter (obecnie jego imię nosi sala posiedzeń Rady Wydziału). Na posiedzeniu było obecnych zaledwie osiem osób. W tym kameralnym gronie znaleźli się: rektor prof. dr Tadeusz Kielanowski, prorektor prof. dr Józef Parnas, prof. dr Aleksander Wolter, prof. dr Leon Halban, zast. prof. dr Józef Mazurkiewicz, zast prof. dr Aleksander Kierek, st. asystent mgr Jan Policzkiewicz. st. asystent mgr Antoni Kopeć. Nieobecny był jedynie zast. prof. dr Witold Czachórski. Najważniejszymi decyzjami, podjętymi na pierwszym posiedzeniu Rady Wydziału, było uchwalenie programu studiów dla rozpoczynających naukę studentów 1 roku oraz omówienie sytuacji lokalowej wydziału. Należy w tym miejscu wspomnieć, iż pierwszą siedzibą wydziału był gmach przy Placu Litewskim 3 - pałac Radziwiłłów (wcześniej zwany pałacem Szeptyckich, Sanguszków), a od 22 grudnia 1949 r. zwany Collegium Iuridicum, przekazany wydziałowi przez wojsko, dzięki przychylności marszałka Michała Roli-Żymierskiego. Wspomniany program studiów zawierał następujące zajęcia: wstęp do nauki o państwie i prawie, powszechna historia ustrojów państwowych i prawa, historia gospodarcza, historia ustroju Polski, prawo cywilne, zagadnienia Polski współczesnej, logika oraz język obcy. W roku 1949 uruchomiono jedynie trzyletnie studia zawodowe, dające, po ich ukończeniu, tytuł prawnika. Istniała jednak możliwość kontynuowania nauki na rocznych studiach uzupełniających II stopnia, dających absolwentom tytuł magistra prawa. Studia uzupełniające istniały jednak tylko na nielicznych wydziałach prawa w Polsce (m.in. w Warszawie i Krakowie). Od roku akademickiego 1951/1952 ujednolicono system kształcenia na wydziałach prawa, wprowadzając jednolite czteroletnie studia, dające po ich ukończeniu tytuł magistra prawa.
Z osobą pierwszego dziekana wydziału łączy się, kontynuowana do dnia dzisiejszego, tradycja środowych posiedzeń Rady Wydzia-
r^przezwyciężeniu kłopotów lokalowych - pozostał drugi, I Ubardzo ważny problem: brak właściwej kadry. Głównie za sprawą dziekana Woltera, pracę na wydziale podjęli profesorowie z innych ośrodków akademickich: warszawskiego, krakowskiego, poznańskiego, łódzkiego oraz toruńskiego (gdzie w 1952 r. zlikwidowano Wydział Prawa). Byli to m.in. profesorowie: Jan Balicki, Stefan Buczkowski, Andrzej Burda, Witold Czachórski, Jerzy Ignatowicz, Emanuel Iserzon. Eugeniusz Modliński, Mieczysław Piekarski. Henryk Rajzman, Witold Sawicki, Grzegorz Leopold Seidler, Adam Wiliński oraz młodsi pracownicy - dr Anna Gim-but, dr Kazimierz Sand, mgr Henryk Groszyk i mgr Zbigniew Sobolewski. Pozwoliło to prowadzić studia na odpowiednim poziomie i rozpocząć starania o uzyskanie prawa do nadawania stopnia doktora. Stało się to dosyć szybko, gdyż już w 1959 roku. Wówczas to wydział uzyskał prawo doktoryzowania i przeprowadzania przewodów habilitacyjnych, a niedługo po tym jego pierwsi absolwenci zdobywali tytuły naukowe doktora nauk prawnych (Wiesław Skrzydło - 1959) oraz doktora habilitowanego (Jan Malarczyk i Wiesław Skrzydło - 1963).
Pierwsze lata to także inny problem: brak młodszych pracowników nauki. Początkowo te role pełnili przedstawiciele lubelskiej praktyki stosowania prawa, w tym sędziowie, prokuratorzy i adwokaci. W 1952 r. naukę ukończył pierwszy rocznik studentów, którzy, chcąc kontynuować eduklację, musieli wyjeżdżać do Warszawy lub do Krakowa. Po dwuletnich studiach uzupełniających, część z nich w 1953 roku wróciła do Lublina i zasiliła kadry wydziału. Wśród nich był m.in. mgr Wiesław Skrzydło, późniejszy rektor uniwersytetu.
Mówiąc o doskonałej kadrze naukowej, nie sposób zapomnieć o pierwszym, pochodzącym z Wydziału Prawa rektorze uniwersytetu. Od 1 września 1955 do 1957 roku funkcję tę pełnił prof. dr Andrzej Burda, który następnie, w latach 1957-1961, pełnił funkcję Prokuratora Generalnego PRL. Prof. dr A. Burda był uważany za doskonałego naukowca oraz dydaktyka. Posiadając przygotowanie praktyczne (praktyka sądowa), bogatą wiedzę historyczną i filozo-
28
wiadomości Uniwersyteckie, grudzień 2(xx>