5378219046

Współczesne techniki analizy instrumentalnej w zastosowaniu do rozwiązywania problemów z zakresu konserwacji obiektów zabytkowych oraz zabezpieczania zbiorów powinny:

•    charakteryzować się rzetelnością otrzymanych wyników,

•    być metodami ąuasi-nieniszczącymi (wywoływać jak najmniejsze zmiany w obiekcie badanym),

•    zapewniać jak największą ilość uzyskanych informacji,

•    dawać możliwość przekazania próbki do dalszych badań [ 1J.

W Instytucie Chemii Ogólnej i Ekologicznej Politechniki Łódzkiej w Laboratorium Analizy Śladowych Zawartości Pierwiastków oraz w Laboratorium Badań Powierzchni wykorzystuje się m.in. następujące techniki instrumentalne:

•    ICP-AES - (inductively coupled plasma atomie emission spectrometry) atomowa spektrometria emisyjna z plazmą indukcyjnie sprzężoną,

•    ICP-MS - (inductively coupled plasma mass spectrometry) spektrometria mas z jonizacją w plazmie sprzężonej indukcyjnie,

•    ICP-TOF-MS - (inductively coupled plasma time-of- flight mass spectrometry) spektrometria mas z jonizacją w plazmie sprzężonej indukcyjnie z analizatorem czasu przelotu,

•    LA-ICP-MS - (laser ablation inductively coupled plasma mass spectrometry) spektrometria mas z jonizacją w plazmie sprzężonej indukcyjnie z analizatorem kwadrupolowym i przystawką do odparowania laserowego,

•    LA-ICP-TOF-MS - (laser ablation inductively coupled plasma time-of- flight mass spectrometry) spektrometria mas z jonizacją w plazmie sprzężonej indukcyjnie z analizatorem czasu przelotu i przystawką do odparowania laserowego,

•    A AS - (atomie absorption spectrometry) spektrometria atomowa absorpcyjna,

•    automatyczny analizator rtęci MERCURY SP-3D,

•    ToF-SIMS - (time-of-flight secondary ion mass spectrometry) spektrometria mas jonów wtórnych z analizatorem czasu przelotu,

•    SEM-EDS - (scanning electron microscopy with energy dispersive spectrometer) skaningowa mikroskopia elektronowa z urządzeniem do mikroanalizy rentgenowskiej.

Poniżej przedstawiono krótką charakterystykę wybranych metod pracujących w ww. laboratoriach Instytutu Chemii Ogólnej i Ekologicznej Politechniki Łódzkiej mających potencjalne możliwości zastosowania w badaniach obiektów zabytkowych.

1. Metoda LA-ICP-MS (ICP-Q_-MS, X-Series, Thermo Electron Corporation, Laser, New Wave Research) (rys. 1)

Do metod analitycznych wykorzystujących plazmę indukcyjnie sprzężoną ICP jako źródło wzbudzenia i jonizacji należy spektrometria mas ICP-MS.

W chwili obecnej zalicza się ona do najbardziej użytecznych metod analizy pierwiastków śladowych m.in. w materiałach biologicznych, geologicznych i środowiskowych. Do podstawowych zalet należy zaliczyć krótki czas analizy, dobrą precyzję i dokładność, niskie granice wykrywalności, szeroki zakres prostoliniowości krzywej kalibracyjnej oraz możliwość jednoczesnej analizy wielopierwiastkowej. Zastosowanie lasera umożliwia analizę próbek

82