• Na podstawie wartości Rf uzyskanych z zastosowaniem różnych eluentów zaproponować optymalny skład fazy ruchomej do rozdzielania składników tej mieszaniny;
• Obliczyć wartość współczynnika retencji k oraz RM poszczególnych substancji dla każdego z zastosowanych układów faz, korzystając z następujących zależności:
k= (1 - Rf) / Rf log k = Rm
• wykreślić wykresy zależności log k = f (logXs), gdzie: Xs- stężenie bardziej polarnego składnika eluentu, wyrażone jako ułamek molowy składnika bardziej polarnego w eluencie;
2. Analiza ilościowa
Odważyć 0,5 g igieł sosny, albo świeżej trawy, albo liści. Próbkę homogenizować w 10 ml acetonu. Otrzymaną zawiesinę osuszyć ok. 2 g bezwodnego siarczanu sodowego i przesączyć przez filtr celulozowy 0,4 pm. Tak przygotowane próbki poddać rozdzielaniu z zastosowaniem chromatografii cienkowarstwowej (TLC) na płytce Si 60 F254. Jako fazę ruchomą stosuje się cykloheksan : aceton (8:3 v/v). Należy nanieść na płytkę próbki o znanym rozcieńczeniu (2-3 różne, znane stopnie rozcieńczenia) oraz próbkę, której stopień rozcieńczenia ma zostać oznaczony.
• Przerysować chromatogramy.
• Porównać intensywności plamek uzyskane podczas analizy próbek roztworów chlorofili o znanym rozcieńczeniu z intensywnością plamek roztworu chlorofilu o nieznanym rozcieńczeniu oznaczyć przybliżoną wartość stopnia rozcieńczenia analizowanej próbki.
3. Dwukierunkowa chromatografia cienkowarstwowa tuszu do tzw. flamastrów
Na płytkę z żelem krzemionkowym w kształcie kwadratu nanieść plamkę startową tuszu jednego, bądź kilku flamastrów przez dotknięcie końcówką pisaka do płytki w tym samym punkcie na przekątnej w odległości ok. 2 cm od jednego z wierzchołków kwadratu. Wstawić płytkę do komory chromatograficznej i rozwijać w układzie octan etylu : etanol : woda = 5:3:2 (v/v). Gdy czoło rozpuszczalnika osiągnie ok. 3A wysokości płytki, zaznaczyć ołówkiem front rozpuszczalnika i osuszyć płytkę. Obrócić ją o 90°, tak, aby otrzymane plamki znajdowały się po stronie powierzchni kolejnego eluentu i ponownie rozwijać w układzie octan etylu: etanol : woda 8:4:2. Przerysować chromatogramy i skomentować wyniki.
LITERATURA
1. Chromatografia cieczowa - praca zbiorowa pod redakcją M. Kamińskiego, CEEAM, Gdańsk 2004
2. Z. Witkiewicz - Podstawy chromatografii, WNT, Warszawa 1995
2