Warunki wstępne (przedmioty konieczne do zaliczenia przed rozpoczęciem tego kursu): -
Grupa treści kształcenia, w ramach której przedmiot jest realizowany: grupa treści podstawowych
Typ przedmiotu: obowiązkowy
Założenia i cele przedmiotu:
Efekty kształcenia - umiejętności i kompetencje:
Cel poznawczy: Umożliwienie zdobycia wiedzy w zakresie podstaw metodologicznych pedagogiki społecznej. Umożliwienie dostępu do aktualnych analiz i prognoz naukowych dotyczących problemów pedagogiki społecznej. Student będzie rozumiał dynamikę przemian w środowiskach wychowawczych, otoczeniu społecznym i instytucjach społecznych.Będzie umiał dostrzec negatywne skutki wynikające z zaniedbanych problemów i kwestii społecznych. Zyska perpspektywę globalną i glokalną w diagnozie i ocenia zjawisk wpływających na kreowanie pomyślnej przestrzeni wychowawczej i tworzenia sieci wsparcia społecznego..
Cel kształcący: Przygotowanie do kompetentnej i kreatywnej działalności na rzecz jednostek i grup wymagających wsparcia pedagogicznego w zakresie umiejętności metodycznych i organizacyjnych. Rozumienie procesów zachodzących w otoczeniu społecznym współczesnego człowieka.
Pogłębienie rozumienia procesów istoty procesów wychowawczych zachodzących we wszystkich środowiskach wychowawczych, grupach wiekowych i zbiorowościach społecznych. Student zdobędzie orientację w placówkach i instytucjach pomocy społecznej, wsparcia społecznego, instytucjach i placówkach upowszechniania kultury. Będzie potrafił ustyuować zawodowe działania na I-rzędowym poziomie profilaktyki.
Metody dydaktyczne:
Podczas wykładów zastosowane będą metody podające ujęte w tok. poszukujący: omawianie zagadnień teoretycznych z wykorzystaniem prezentacji multimedialnych oraz filmów dydyaktycznych, omawianie przypadków nadających treściom walor egzemplifikacyjny
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu:
Egzamin testowy - test jednokrotnego wyboru.
Treści merytoryczne przedmiotu:
1. Główne problemy, zakres i przedmiot zainteresowań pedagogiki społecznej. Geneza i zarys historyczny - prekursorzy i twórcy. Pojęcie pedagogiki społecznej. Miejsce subdyscypliny wśród nauk pedagogicznych. Związki z pokrewnymi dyscyplinami. Teren i przedmiot badań. Funkcje. Podstawowe pojęcia i kategorie dyscypliny: profilaktyka, kompensacja, wsparcie społeczne, praca w środowisku, siły społeczne i ich organizacja.
2. Pojęcie wychowania i socjalizacji z punktu widzenia pedagogiki spolecznej.Pojęcie środowiska i otoczenia. Podstawowe środowiska bio-, socjo-, kulturowe. Fundamentalne kręgi środowiskowe i kulturowe. Typologia środowisk wychowawczych. Naturalne i intencjonalne środowiska wychowawcze, media. Środowisko życia i jego przetwarzanie w toku pracy społecznej.
3. Miejsce człowieka we swpółczensej cywilizacji. Istota globalizacji, nadzieje i zagrożenia. Glokalność jako nowa perspektywa konstytuowania rzeczywistości wychowawczej. „Inny” w społeczeństwie wieloklturowym.
4. Rodzina jako środowisko wychowawcze, typy i funkcje. Znaczenie prawidłowego funkcjonowania dla jednostki i społeczeństwa. Przemiany socjo-demograficzne, kulturowe i ekonomiczne.
5. Edukacja permanentna. IV filary społeczeństwa wiedzy. Kształcenie systematyczne, edukacja całożyciowa, upowszechnianie wiedzy. Charakterystyka instytucji i placówek wychowania pozaszkolnego (edukacyjnych i kulturalno-oświatowych). Instytucje i placówki oświaty dorosłych w społeczeństwie wiedzy.
6. Czas wolny jako kategoria pedagogiczna. Rola rodziny w prawidłowym kształtowaniu nawyków spędzania czasu wolnego. Instytucje i placówki upowszechniania kultury i amatorskiego ruchu artystycznego. Teoretyczne podstawy pracy kulturalno-oświatowej. Upowszechnianie kultury. Społeczne zadania instytucji upowszechniania kultury. Edukacja przez sztukę i dla sztuki.
7. Pomoc społeczna. Istota, problemy i obszary. Człowiek w sytuacji zagrożenia i kryzysu osobistego. Ewolucja opieki i pomocy wzajemnej. Krytyczna ocena skutków społecznych. Wybrane kwestie społeczne. Pomoc społeczna jako instrument polityki społecznej państwa. System pomocy społecznej. Instytucjonalizacja pomocy społecznej. Trzy sektory (rządowy, samorządowy, pozarządowy) pomocy społecznej. Środowiskowa i stacjonarna pomoc społeczna. Jej formy i zadania.
8. Pedagogiczne aspekty pracy socjalnej. Teoretyczne podstawy pracy socjalnej. Typowe problemy i obszary. Analiza warunków umożliwiających zaspokojenie potrzeb rozwojowych człowieka w różnych fezach jego życia i w różnych sytuacjach życiowych (praca, nauka, czas wolny, miejsce zamieszkania, rodzina, grupa rówieśnicza, działalność kulturalna). Służby społeczne. Pracownik socjalny.
18