5833210768

Agresja jest zdefiniowana jako naruszenie cudzej wolności, czyli prawa do samoposiadania. Skoro wszystkie prawa wywodzimy z prawa do samoposiadania, to za agresje należy uznać każda niesprawiedliwość, czyli każde naruszenie cudzych praw [11]. Aksjomat nieagresji jest ściśle związany z aksjomatem samoposiadania, skoro bowiem każdy człowiek ma pełne prawo do dowolnego dysponowania swoim życiem, to żaden inny człowiek nie posiada prawa do decydowania o jego życiu [12]. Każde działanie, które można sprowadzić do ataku przemocą na wolność innego człowieka, należy potępić. Zasada nieagresji, podobnie jak samoposiadania, jest w istocie bardzo prosta i wręcz intuicyjnie oczywista; stanowi punkt wyjścia do wszelkich negocjacji i szeroko pojętych pokojowych relacji międzyludzkich.

Rothbard wyraził niniejsza zasadę następująco:

Żaden człowiek, ani grupa ludzi, nie ma prawa do agresji skierowanej przeciwko osobie lub własności innego człowieka. [13]

Uwagę powinno tu zwrocie sformułowanie „przeciwko osobie lub własności innego człowieka" - bowiem jedyna dotychczas wspomniana forma własności była wlasnosc swojej osoby, czyli prawo do samoposiadania. Tymczasem według libertarianskiej koncepcji sprawiedliwości istnieją słuszne prawa własności, nie bedace prawami własności swojej osoby (sa one jednak pochodnymi prawa do samoposiadania). W naturze człowieka leży bowiem to, ze do życia (a w dalszej perspektywie jakiegokolwiek rozwoju i szczęścia) potrzebuje różnych zasobów, czerpanych z natury. Człowiek musi pracować swoim rozumem oraz ciałem, by przekształcać elementy przyrody według własnego planu, do własnych celów - by zaspokajać swoje potrzeby. Inaczej umrze. Jednak środki, dane człowiekowi do dyspozycji, sa ograniczone: jest ich za mało, by zaspokajać wszystkie, wciaz ulegające zresztą zmianom, ludzkie potrzeby. Koniecznością jest zatem jednoznaczne określenie praw ludzi do dysponowania elementami natury. Libertarianie bazuja w tym względzie na poglądzie klasycznego liberalizmu, który w chyba najdoskonalszy sposób wyraził John Locke:

Mimo ze ziemia i wszystkie nizsze istoty sa wspólne wszystkim ludziom, to jednak każdy człowiek dysponuje wlasnoscia swojej osoby. Nikt nie ma do niej żadnego uprawnienia poza nim samym. Możemy wiec powiedzieć, ze praca jego ciała i dzieło jego rak słusznie naleza do niego. Cokolwiek zatem wydobył on ze stanu ustanowionego i pozostawionego przez naturę, zlaczyl ze swa praca i przyłączył do tego, co jest jego własne, uczynił swoja wlasnoscia. Do tego, co zostało przez niego wydobyte ze wspólnego stanu, w jakim zostało umieszczone przez naturę, jego praca dołączyła cos, co wyklucza juz do tego powszechne uprawnienie innych. Praca ta jest bezsprzecznie wlasnoscia pracującego, stad żaden człowiek, poza nim samym, nie może byc uprawniony do tego, co raz juz zostało przez niego zawłaszczone tam, gdzie pozostają jeszcze inne dla innych nie gorsze dobra wspólne. [14]

Libertarianizm bardzo wiele czerpie z klasycznego liberalizmu (o którym rzec można, ze jest jego najbliższym intelektualnym przodkiem), wprowadza jednak do lockeanskiej teorii własności pewna modyfikacje, eliminując wewnętrzna sprzeczność, która zaistniała w rozumowaniu Locke'a. Mianowicie; Locke uznaje niezawlaszczone (dzikie) elementy natury (w tym ziemie i „nizsze istoty”) za „wspólna wlasnosc wszystkich ludzi”, jednocześnie twierdząc, ze mogą one byc zawłaszczane przez pojedynczych ludzi i stawać sie tym samym ich wyłączną wlasnoscia; sprzeczność polega na tym, ze jeśli jakieś dobro naturalne jest wspólna wlasnoscia wielu ludzi, to każdy z nich posiada częściowe prawo do dysponowania tym dobrem, każdy wiec, kto próbowałby przejąć to dobro na wyłączne posiadanie, naruszałby prawa własności do tego dobra, przynależne wszystkim pozostałym ludziom. Libertarianie rozwiązują to bardzo prosto: skoro podstawa własności zasobów jest „wymieszanie pracy” z elementami natury, to niezagospodarowana natura jest niczyja, bo z nia nikt swojej pracy nie „wymieszał”. Jednak, jak zostało powiedziane, podstawowa zasada Locke’a została przyjęta i stała sie trzecim aksjomatem libertarianizmu o postaci:

Człowiek, dokonując zagospodarowania zasobu naturalnego, staje sie jego wyłącznym właścicielem.