Układ szkieletowy, szkielet osiowy, kończyna górna, kończyna dolna
Kręgosłup (columna vertebralis)
Stanowi ruchomą oś tułowia i szyi, położoną pośrodkowo po stronie grzbietowej ciała, biegnącą od podstawy czaszki po dolny odcinek tułowia.
Podstawowe funkcje kręgosłupa
- narząd ochrony rdzenia kręgowego,
- narząd podporowy ciała,
- narząd ruchu: ruchy zgięcia i prostowania, ruchy boczne zgięcia, ruchy obrotowe,
ruchy obwodzenia.
Kręgosłup składa się z 33-34 kręgów, ułożonych jeden na drugim w pięciu odcinkach:
- Szyjnym (pars Cervicalis) - 7 kręgów,
- Piersiowym (pars Thoracalis, Dorsalis) - 12 kręgów,
- Lędźwiowym (pars Lumbalis) - 5 kręgów,
- Krzyżowym (pars Sacralis) - 5 kręgów
- Guzicznym, ogonowym (pars Coccygis) - 4 lub 5 kręgów
Kręgi trzech pierwszych odcinków to tzw. kręgi prawdziwe (vertebrae verae), natomiast kręgi odcinka krzyżowego i guzicznego to tzw. kręgi rzekome (vertebrae spuriae).
Charakterystyka budowy kręgu
Kręg (vertebrae) składa się z:
- Trzonu (corpus) - dźwiga ciężar ciała,
- Łuku kręgu (arcus vertebrae) - ochrania rdzeń kręgowy,
- Otworu kręgowego (foramen vertebrae) - zawiera rdzeń kręgowy wraz z oponami,
- Wyrostków (processus), które należą do łuku kręgu:
- 1 wyrostek kolczysty (processus spinosus),
- 2 wyrostki stawowe dolne (processus articulares inferiores),
- 2 wyrostki stawowe górne (processus articulares superiores),
- 2 wyrostki poprzeczne (processus transversi)
Łuk kręgu, który obejmuje z boków i z tyłu otwór kręgowy, składa się z dwóch nasad łuku, prawej i lewej (pediculus arcus vertebrae) i płytki łuku (lamina arcus vertebrae). Każda nasada ma dwa wcięcia kręgowe:
- wcięcie kręgowe górne (incisura vertebralis superior)
- wcięcie kręgowe dolne (incisura vertebralis interior) JTB®