5981675087

AKTUALNOŚCI

Winicjusz Schulz

ZWIASTUN WOLNOŚCI

Dwa wydarzenia - oba niewątpliwie o wielkiej wadze historycznej w dziejach UMK: 26 kwietnia, w przeddzień 35. rocznicy demokratycznych wyborów rektorskich na UMK na uroczystym posiedzeniu zebrał się Senat Akademicki. To było dopełnienie senackiej decyzji, która zapadła jednogłośnie miesiąc wcześniej.

Kwietniowym posiedzeniem Senat UMK postanowił oddać hołd tym wszystkim, którzy 35 lat temu włączyli się w proces demokratycznych przemian. Podjęto specjalną okolicznościową uchwałę w sprawie upamiętnienia 35. rocznicy demokratycznych wyborów rektorskich na UMK oraz osób walczących o demokratyzację i autonomię Uniwersytetu w latach 1980-1981. W trakcie kwietniowego posiedzenia Senatu dodatkowo jeszcze uhonorowano prof. Stanisława Dembińskiego. ówczesnego rektora UMK. Otrzymał Szczególne Wyróżnienie Convalloria Copernicana.

Drogę życiową i dokonania prof. Dembińskiego, a także wydarzenia sprzed 35 lat obszernie zaprezentowaliśmy w poprzednim wydaniu Głosu. Przypomnijmy zatem jedynie, że wyboru rektora 27 kwietnia 1981 r. dokonało prawie 400 elektorów - i to bez nacisków ówczesnych władz politycznych i partyjnych. Przyczyniły się do tego liberalizacja życia politycznego w Polsce po Sierpniu 1980 r. oraz demokratyzacja Uniwersytetu rozpoczęte jeszcze za kadencji poprzedniego rektora prof. Ryszarda Bohra. Wiosną 1981 r. wybrano nie tylko rektora i prorektorów, ale także nowych dziekanów i dyrektorów instytutów.

Były to pierwsze takie wybory w dziejach Uniwersytetu. Rektorem UMK wybrany został wspomniany prof. Stanisław Dembiński z Instytutu Fizyki. To była jednak krótka i chwilami wręcz bardzo dramatyczna kadencja - trwała zaledwie 11 miesięcy i została zakończona odwołaniem władz rektorskich UMK przez władze stanu wojennego.

Uczestniczący w uroczystości goście powracali wspomnieniami do tamtych lat, podkreślając heroiczne niekiedy decyzje oraz działania ówczesnych władz rektorskich, dzięki którym wiele osób udało się uchronić przed prześladowaniami komunistycznych władz, zwłaszcza po studenckich strajkach oraz dramatycznych wydarzeniach 3-majowych.

Wielu bardzo osobistych wspomnień i relacji z wydarzeń sprzed 35 lat można było też wysłuchać podczas towarzyskiego spotkania już po senackiej uroczystości, w której uczestniczyli także ci. którzy byli studentami i naukowcami UMK w tamtych czasach.