606616309

i Za tydzień j piszemy | tym, j dlaczego na nadciśnienie chorują 20- i 30 łatki.

Weekend z rodziną

zdrowie, porady, relaks sobota - niedziela 10-11 maja 2014 r.

Ta choroba podstępnie zabiera wzrok

MEDYCYNA Metod leczenia jaskry jest kilka. Żadna nie cofnie jednak skutków choroby. Może je natomiast spowolnić, a nawet zatrzymać. Najważniejsza jest wczesna diagnoza.

Regularne badania wzroku są konieczne,, jeśli chcemy uchronić się przed jaskrą i jej skutkami. Należy je wykonywać minimum raz na dwa lata.

' Paulina Targaszewska

, o^ira.orqMzewsiagn>edart<}ionalne.pl

Jaskra stała się już chorobą cywilizacyjną. Dotyczy około 67 milionów ludzi na całym świecie. W samej Polsce na jaskrę choruje około 800 tys. osób, ale leczy się jedynie ok. 150 tys.

Jeszcze do niedawna sądzono, że na jaskrę chorują tylko osoby po 40. roku życia. Okazuje się jednak, że ta choroba dosięgnąć może każdego - nawet dzieci i mlo-' dzież.

Jaskra jest o tyle niebezpieczna, że rozwija się skrycie (nie ma wyraźnych objawów) i nieleczona może prowadzić w konsekwencji nawet do nieodwracalnej utraty wzroku.

I Główną przyczyną jaskry iest wzrost ciśnienia śródgał-' kowego, ale także długotrwałe niedokrwienie nerwu wzrokoweeo, spowodowanego między innymi podwyższonym poziomem cholesterolu.

- Jaskry nie można wyleczyć, ale można zahamować jej rozwój - mówi Rafał Jędrzejczyk, specjalista chorób oczu ze Szczecina. - W ¹ przypadku jaskry leczenie stosuje się do końca życia, także po operacji. Niektórym pacjentom po zabiegu odstawiamy krople, ale muszą być oni stale kontrolowani i I w razie postępu choroby znów wracają do terapii lekowej.

Jak wygląda leczenie jaskry'? Wszystko zależy od

stopnia zaawansowania choroby.

- Na początku stosuje się leczenie farmakologiczne w postaci kropli do oczu. Mają one za zadanie obniżyć ciśnienie śródgalkowe, aby nie dochodziło do dalszej degradacji nerwu wzrokowego

-    mówi Rafał Jędrzejczyk.

-    U niektórych pacjentów farmakologia nie wystarcza, wówczas kierujemy na lase-roterapię. Istnieje kilka metod laserowego leczenia jaski)'. Ostatecznym rozwiązaniem jest leczenie chirurgiczne - tu także mamy kilka metod operacyjnych, stosowanych w zależności od stopnia zaawansowania jaskry.

Optymistyczne jest to, że wciąż przybywa coraz więcej skutecznych metod wspomagających leczenie. Najpowszechniejsza jest terapia farmakologiczna w postaci monoterapii, tj. podania do oczu tylko jednego rodzaju kropli lub dwóch preparatów w jednei kropli leku, działających skutecznie przez całą dobę.

W jaskrze z otwartym kątem przesączania, zwłaszcza u ludzi młodych, rozpoczyna się leczenie przy pomocy selektywnej trabekuloplastyki laserowej (SIT). To łagodny zabieg laserowy obniżający ciśnienie wewnątrzgałkowe. Thva kilka minut i jest bezpieczny. Przed zabiegiem oko zakrapia się specjalnymi lekami. Po wizycie w gabinecie pacjent nie ma żadnych ograniczeń ani szczególnych zaleceń. Może od razu wTÓcić do domu.

W niektórych przypadkach u chorych na jaskrę wykonuje się też irydotomię laserową. Polega ona na przecięciu tęczówki u jej podstaw)' w celu stworzenia drogi przejścia dla cieczy wodnistej z komory tylnej do przedniej w warunkach wąskiego i zamykającego się kąta przesączania. Zabieg ten zabezpiecza przed ostrym atakiem jaskry, pozwalając uniknąć leczenia operacyjnego. Irydotomia jest bezbolesna, wykonywana jedynie po podaniu miejscowo kropli znieczulających. Po zabiegu zwyczajowo podaje się tabletkę obniżającą ciśnienie śródgalkowe oraz przez 2-3 dni leki przeciwzapalne.

Operacje chirurgiczne wykonuje się w sytuacji, gdy leczenie farmakologiczne lub leserem nie pomoęlo zahamować uszkodzenia nerwu wzrokowego oraz postępujących ubytków w polu widzenia. Najbardziej popularnym zabiegiem jest trabekulektomia, polegająca na udrożnieniu kąta przesączania poprzez wytworzenie przetoki, przez którą ciecz wodnista może wydostawać się z komory przedniej oka. Stosuje się ją wtedy, gdy trzeba szybko i mocno obniżyć ciśnienie wewnątrzgałkowe.

Innym zabiegiem operacyjnym wykonywanym u chorych na jaskrę jest gonio-tomia, czyli operacyjne nacięcie kąta przesączania, które umożliwia odpływ cieczy z gałki ocznej.

Przy decydowaniu się na operację należ)' pamiętać, że zabiegi operacyjne w przypadku ostrej jaskr)' są operacjami ratującymi wzrok. ■

RODZAJE BADAN 1RÓ2M0WA

Z LEKARZEM _____

na stronie 14

-

Choroby ;-!Xi wieku Uzależnienie od komputera

Nie tylko palacz, alkoholik czy narkoman mogą być na tzw. głodzie.

Są tacy, którzy odczuwają głód komórki, komputera, informacji, zakupów, solarium czy seksu.

W dzisiejszych czasach uzależnienia dotyczą także zachowań.

Smak i zdrowie Co wrzucić na ruszt

Grillować warto nie tylko mięsa, także ryby i niektóre warzywa.

Aby grillowany posiłek był jak najzdrowszy, warto odpowiednio łączyć produkty. Ryby czy mięsa serwujmy zawsze w towarzystwie warzyw.

* Nasze zoo

Świnka walczy o psy

Gdzie by się nie pojawiła, robi furorę. Przechodnie przystają, witają się z nią, robią zdjęcia. Świnka Raćka właśnie jest w drodze. Ma do przejścia 520 kilometrów. Robi to w szczytnym celu: tak namawia ludzi do adoptowania bezdomnych psów.

Nie powinniśmy zjadać dziennie więcej niż 5 łyżeczek cukru.

Jednym z rozpatrywanych wa-

ZAifCENIA WHO

Cukier niezdrowy i opodatkowany

światowa Organizacja Zdrowia (WHO) o połowę obniżyła rekomendowaną dzienną dawkę cukru. Jednocześnie wiele państw, w tym Polska, rozważa opodatkowanie słodkich napojów.

Już w 2003 roku WHO zalecało, żeby dzienna dawka energii z cukrów nie przekraczała 10 proc. całego zapotrzebowania. Co prawda WHO nadal podtrzymuje swoje wcześniejsze zalecenia, to podkreśla, że idealne byłoby ograniczenie energii pochodzącej z cukrów do zaledwie 5 proc. Oznacza to, że spożycie cukru należy zmniejszyć z 50 g do jedynie 25 g dziennie, czyli do zaledwie pięciu łyżeczek

Jak jednak podkreślają specjaliści, ograniczenie dziennej dawki cukru wcale nie jest rzeczą prostą. Bo nie chodzi tylko o cukier, który dosypujemy w kuchni do napojów czy potraw, ale też o ten występujący w gotowych produktach kupowanych w sklepach. A w tym przypadku ilość cukrów ograniczyć mogą tylko producenci.

- Jednym ze sposobów na ograniczenie spożywania cukrów jest dodawanie mniejszych jego ilości do produktów. Zdarzało się już, że konsumentom proponowano produkty z mniejszą ilością cukru za przystępną cenę. Aby takie wyjście dało rezultaty, musi być jednak szeroko reklamowane i popierane - mówi dr Francesco

Branca, dyrektor WHO ds. żywienia. - Potrzebujemy zdecydowanych działań, ale przede wszystkim musimy nawiązać dialog z sektorem prywatnym oraz przekonać go o potrzebie zwiększania wartości odżywczych produktów i ograniczaniu ilości nie tylko cukrów, ale też kwasów tłuszczowych, tłuszczów trans i soli - dodaje.

Według specjalistów jednym ze sposobów na ograniczenie dziennego spożywania cukrów może być opodatkowanie napojów gazowanych je zawierających. Nałożenie akcyzy na napoje słodkie planuje wiele państw, w tym Polska. Jak nieoficjalnie dowiedział się „Dziennik Gazeta Prawna", w ministerstwie trwają obecnie prace nad takim projektem.

riantów jest podobno uzależnienie stawki akcyzy od zawartości cukru w napoju.

Ministerstwo nie wydało na ten temat oficjalnego stanowiska.

Zarówno eksperci od żywienia, jak i dziennikarze zajmujący się tą tematyką nie mają wątpliwości, że działania WHO i planowana akcyza wywołają protesty wśród organizacji lob- , bujących na rzecz produ-centów napojów gazowanych. ! Jednak specjaliści WHO podkreślają, że tworzą niezależną organizację, której zadaniem I jest mówić m.in. o zdrowym ży- • wieniu, a nie przypodobanie się konkretnym producentom.

Według danych GUS w 2011 r. przeciętny Polak spożył 39 kg i cukru, z tego jedynie 14 kg przypadało na cukier w torebkach, używany do słodzenia kawy, herbaty oraz innych potraw. Oznacza to, że codziennie spożywamy średnio ok. 100 g , cukru, czyli 4-krotnie więcej, niż | sugerują najnowsze zalecenia.

Anna Piwowarska