6161619543

zostały napylone bezpośrednio po procesie trawienia chemicznego oraz metalizacji wraz z techniką lift-off. W procesie nanostrukturyzacji należy uwzględnić niestandardowe własności materiałowe i parametry CdTe oraz CdMnTe.

Podczas wystąpienia zostanie przedstawiona opracowana metoda wytworzenia kwantowych punktowych kontaktów z sterującymi bramkami metalicznymi nowego typu, nie stosowanego dotychczas na podłożach CdMgTe/Cd(Mn)Te.

Własności magneto-transportowe antymonków ziem rzadkich o strukturze MgAgAs Kamil Ciesielski¹, Daniel Gnida ², Dariusz Kaczorowski²

¹ Nanotechnologia, st. II, Wydział Fizyki Technicznej i Matematyki Stosowanej, Politechnika Gdańska ² Instytut Niskich Temperatur i Badań Strukturalnych PAN we Wrocławiu

Własności magneto-transportowe wybranych związków o ogólnym składzie chemicznym RTSb, gdzie R = Er, Lu, Y, Tb, Gd, T = Ni, Pd, Pt zostały zbadane za pomocą pomiarów oporu elektrycznego oraz współczynnika Seebecka w zakresie temperatur 2-300 K.

Z przeprowadzonych badań wynika, że trzy spośród wszystkich przebadanych związków, LuNiSb, LuPdSb, YPdSb charakteryzują się ujemnym temperaturowym współczynnikiem oporu elektrycznego w całym zmierzonym zakresie temperatur, natomiast w trzech innych związkach ErPdSb, GdPtSb oraz TbPtSb opór elektryczny maleje wraz z obniżaniem temperatury. Z kolei opór elektryczny dwóch pozostałych związków YPtSb oraz ErNiSb zmienia się wraz z temperaturą w sposób niemonotoniczny. Zróżnicowany charakter przewodnictwa występujący w tej grupie związków sugeruje, że należy je zaklasyfikować jako półmetale lub półprzewodniki z wąską przerwą energetyczną, co wydaje się być w zgodzie z wynikami przeprowadzonych obliczeń struktury elektronowej niektórych związków krystalizujących w strukturze MgAgAs.

Z drugiej strony należy jednak podkreślić, że wartości oporów elektrycznych są stosunkowo wysokie i mieszczą się w zakresie od kilku do kilkudziesięciu mśl. Jednocześnie możemy zaobserwować, że wartości współczynnika RRR zdefiniowanego jako R(300 K)/ R(2 K) są bardzo małe. Obserwacje te mogą wskazywać na duży udział defektów strukturalnych w rozpraszaniu nośników ładunku i tym samym mogą również sugerować na inną niż wynikającą jedynie ze struktury elektronowej przyczynę ujemnego temperaturowego współczynnika oporu w niektórych badanych związkach. Wydaje się, że rzeczywiście, interpretacja taka ma uzasadnienie w przypadku LuNiSb, ErNiSb, YPdSb, YPtSb. W związkach tych poniżej ok. 10-30 K obserwujemy proporcjonalny do pierwiastka z temperatury wzrost oporu w zerowym lub podwyższonym polu magnetycznym. Zachowanie takie jest zgodne z przewidywaniami teoretycznymi dla nieuporządkowanych strukturalnie przewodników i może wynikać z obecności poprawki kwantowej związanej ze zjawiskiem interferencji kwantowej.

Najwyższe wartości siły termoelektrycznej w temperaturze pokojowej zaobserwowano dla ErPdSb i GdPtSb i wyniosły one odpowiednio 140 i 120 uV/K. Znak współczynnika Seebecka tych związków jest dodatni, co może wskazywać na dominującą rolę dziur w transporcie ładunku. Natomiast w przybliżeniu liniowa zależność S(T) w wysokich temperaturach może świadczyć o dominującej roli wkładu do termosiły związanego z dyfuzją nośników pod wpływem gradientu temperatury.

Niskotłowa spektrometria promieniowania gamma w badaniach skażeń promieniotwórczych (cezem -137) próbek środowiskowych A. Cwanek. E. Łokas, J. W. Mietelski

Instytut Fizyki Jądrowej im. Henryka Niewodniczańskiego, Polska Akademia Nauk, Kraków

Antropogeniczne radionuklidy jak: ¹³⁷Cs, ⁹⁰Sr, ^23S'²³⁹'²⁴⁰Pu, ^2alAm i inne pojawiły się w środowisku jako rezultat działalności człowieka m.in. wskutek testów broni jądrowej, awarii reaktorów lub wycieków z zakładów przeróbki paliwa jądrowego. Powoduje to zwiększenie dawki promieniowania jonizującego otrzymywanej przez organizmy żywe, dodatkowo radioizotopy te są toksyczne.

Produkcja sztucznych radioizotopów cezu odbywa się podczas reakcji rozszczepienia ciężkich jąder atomowych lub aktywacji neutronowej. Izotop ¹³⁷Cs jest jednym z najpowszechniej występujących w glebie, wodzie oraz organizmach żywych i stanowi główne skażenie środowiska. Ze względu na stosunkowo długi czas połowicznego zaniku wynoszący 30,2 lata, nuklid ten dość długo pozostaje w środowisku.