628033460

111

MATERIAŁY

(Bytom), w latach 1903—1912 i 1918—1920 'kierownikiem wydawnictw Wiktora Kulerskiego w Grudziądzu, jednocześnie współredaktorem Gazety Grudziądzkiej. Następnie był współpracownikiem Przewodnika Katolickiego (Poznań, 1912—1914). W latach 1914—1916 redagował Nowego Przyjaciela Ludu i Gazetę Wrocławską w Kępnie. Wreszcie, w latach 1916—1918 był współredaktorem Kraju (Leszno) oraz Gazety Narodowej (Poznań). W okresach swej działalności dziennikarskiej na Śląsku zakładał w Mikołowie pierwsze polskie towarzystwo oświatowe „Zgoda”, kierując nim przez lat kilka. Brał czynny udział w akcji wyborczej do parlamentu niemieckiego, przyczyniając się do wyboru kandydata polskiego. Pisał .popularne powieści historyczne, jak: „Zwycięstwo krzyża”, „Pod jarzmem cezarów”, „Sybilla”, „Świeczniki chrześcijaństwa”, „Skazani do kopalń”, „Soteris”, „Domicjan”, „Wieniec i korona”. Nadto przełożył na język polski „Ben Hura” L. Wallace’a oraz „Chatę wuja Toma” H. B. Stowe. Wszystkie te prace ukazały się drukiem i nakładem Karola Miarki. Pod pseudonimem Stary Maciej wydał kilkanaście popularnych broszurek dla ludu śląskiego. Po odzyskaniu niepodległości wstąpił w 1920 do służby państwowej w pomorskim urzędzie wojewódzkim w Toruniu, jako decernent prasowy, a później kierownik biura prasowego. Utrzymywał stały kontakt z prasą pomorską i był długoletnim członkiem Syndykatu Dziennikarzy Pomorskich. Spensjonowany 1927, pracował jeszcze jako korektor. Zmarł w Poznaniu 21 X 1929.

Codzienny Ekspress Pomorski 1925 nr 21; Dziennik Bydgoski 1929 nr 246: Gazeta Szamotulska 1935 nr 72; Piast, dodatek niedzielny Dziennika Kujawskiego 1935 nr 27; „Kalendarz Ziemi Szamotulskiej” na r. 1958. Szamotuły 1957, s. 60.

W. K.

POSZWIŃSKI ADAM (1881—1939)

Rodem z Warszawy. Uczęszczał do Gimnazjum im. Marii Magdaleny w Poznaniu, maturę zdał w Dreźnie. Studiował chemię w Berlinie, później przerzucił się na ekonomię i nauki polityczne. Z Berlina przeniósł się do Rostocka, później do Tybingi, gdzie skończył studia w 1907. Już wtedy nawiązał współpracę z Orędoumikiem w Poznaniu, a od 1906 pisywał do Kuriera Poznańskiego. Po ukończeniu studiów został redaktorem naczelnym Pracy w Poznaniu. Od maja 1908 kierował redakcją Dziennika Kujawskiego w Inowrocławiu. Pismo pod jego redakcją stało się bardziej poczytne i poważnie zwiększyło nakład — kierował nim do 1918 r.; reprezentowało kierunek Narodowej Demokracji. W Inowrocławiu oprócz pracy redakcyjnej wiele czasu poświęcał działalności społecznej i politycznej. Naraził się tym władzom pruskim; w 1910 wytoczono mu proces i chociaż go w sądzie pruskim wygrał, to jednak w 1911 został skazany przez Izbę Karną w Bydgoszczy na grzywnę z zamianą na areszt. Był czynny w przygotowaniu powstania wielkopolskiego. Następnie powołano go na komisarza Naczelnej Rady Ludowej w Poznaniu. W 1919 był wiceministrem b. dzielnicy pruskiej. W poważnym stopniu przyczynił się do założenia Uniwersytetu Poznańskiego i przemawiał na jego inauguracji. Politycznie związał się z Chrześcijańską Demokracją. Na pewien czas przeniósł się do Grudziądza i tam zarządzał Spółką Akcyjną, wydającą Głos Pomorski i Gazetę Pomorską. Po powrocie do Poznania nie tracił kontaktu z Pomorzem. Świadczą o tym jego publikacje z tego okresu. W tym