INŻYNIERIA ŚRODOWISKA - MŁODYM OKIEM TOM 6.2014
Oleje o dużej zawartości alkoholi znane są z ich właściwości przedwbakteryjnych i przeciwzakaźnych (np. olejek z drzewa herbacianego). Alkohole wykazują działanie bakteriobójcze, ze względu na fakt, iż posiadają zdolność do denaturacji białek, |które są niezbędnym elementem budowy bakterii. Odporność na alkohol wykazują bezosłonkowe wirusy, przetrwalniki bakterii oraz niektóre pierwotniaki. Działanie alkoholi na bakterie jest bardziej skuteczne, niżeli na wirusy [2],
1.2.3. Fenole
Są to związki organiczne zawierające w pierścieniu aromatycznym grupy hydroksylow połączone bezpośrednio z atomami węgla. Ich kwasowość jest większa w porównaniu do alkoholi, z mocnymi zasadami mogą tworzyć sole i fenolany.
Fenole zidentyfikowane w olejkach eterycznych zazwyczaj posiadają łańcuch boczny węgla (tymol, karwakrol czy eugenol) i wykazują właściwości antybakteryjne, antyseptyczne oraz dezynfekujące. Są cennymi surowcami stosowanymi w przemyśle spożywczym i kosmetycznym. Tymol występuje w składzie olejku macierzanki oraz olejku tymiankowego, eugenol jest często komponentem olejku goździkowego.
Olejki eteryczne o dużej zawartości fenoli powinny być stosowane w niskich stężeniach, ponieważ mogą powodować zatrucia [2],
1.2.4. Aldehydy
Jest to grupa związków organicznych, posiadająca w swojej cząsteczce grupę aldehydową lub karbonylową, połączoną jednym lub dwoma atomami wodoru. Aldehydy mają zbliżone właściwości chemiczne do związków ketonowych, ale są bardziej reaktywne. Zazwyczaj występują w postaci ciał stałych, wyjątkiem są substancje lotne, dobrze rozpuszczalne w wodzie takie jak: formaldehyd, aldehyd octowy i aldehydy nienasycone. Aldehydy to związki nietrwałe, bardzo szybo utleniają się w obecności tlenu, nawet przy małym ogniu.
Wykazują działanie bakteriobójcze, antygrzybicze, dezynfekujące i uspokajające, oprócz tego są toksyczne i mogą podrażniać skórę. Aldehydy o dużej liczbie atomów węgla w cząsteczce, stanowią element nadający zapach olejkom eterycznym, np. cytrusowy zapach melisy czy trawy cytrynowej. Właściwości te najlepiej wykorzystuje się w aromaterapii, gdzie olejki stosowane są w niskich stężeniach - 1%.
10