6295504607

INŻYNIERIA ŚRODOWISKA - MŁODYM OKIEM TOM 6.2014

1.4. Tymianek pospolity (Thymusvulgaris L.)

Tymianek pospolity (Thymusvulgaris L.) to krzewinka wywodząca się z rodziny jasnotowatych (Lamiaceae), dawniej nazywanej rodziną wargowych. Łacińska nazwa thymus pochodzi od greckiego słowa thymon, które oznacza odwagę, dlatego teżw średniowieczu gałązki tymianku haftowano na podarunkach dla rycerzy. Żołnierze rzymscy kąpali się w naparach z tymianku, aby nabrać zdrowia i tężyzny. Grekom ziele tymianku służyło jako roślina lecznicza, przyprawa czy kadzidło. W starożytnym Egipcie stosowane było jako środek do balsamowania zwłok. Główny składnik olejku tymiankowego - tymol, odkryto w roku 1719. Gatunek na większą skalę zaczął być uprawiany od 1728 roku.

Tymianek pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego i Ameryki Południowej. Uprawiany jest też poza rejonem swego występowania, tj. w krajach Europy Północnej, Zachodniej i Środkowej. W Polsce tymianek znany jest jako krzewinka wieloletnia, jednak zimą często wymarza. Dla odpowiedniego rozwoju rośliny muszą być spełnione określone warunki jakimi są: duża wilgotność, przepuszczalność gleb oraz nasłonecznienie. Tymianek rozmnażany jest z nasion lub za pomocą zielnych i półzdrewniałych sadzonek. Roślinę, po zebraniu z upraw, suszy się w temperaturze do 35°. Niekiedy uzyskuje się ziele otarte, poddając suszony surowiec ocieraniu liści i kwiatów (ziele tymianku), natomiast destylacja z parą wodną takiego ziela w okresie jego kwitnienia prowadzi do powstania olejku eterycznego (Thymiaetheroleum). Gatunek ten ma charakterystyczny zapach tymolu, jego zmienny charakter przyczynia się do powstania licznych mieszanych form. Znanych jest kilka podgatunków odmian tymianku. Formy bardziej rozpowszechnione i znane to f. verticillatusoraz f. capi tatuś [6,8],

13