Krzysztof CHOMICZEWSKI
oraz materiałów CBRN dla terrorystów15. Materiały chemiczne i biologiczne przemycane w takich ładunkach są niewykrywalne przy użyciu aktualnie dostępnych metod.
Jednostki pływające mogą być również wykorzystane w różny sposób, jako broń w zamachach terrorystycznych, od działań najprostszych, jak np. zatopienie statku i zablokowanie wejścia do portu lub kanału żeglugowego aż do zniszczenia infrastruktury portowej, czy obiektów, w tym także budynków mieszkalnych, przyległych do terenów portowych, przy użyciu statków jako przenośników potężnych ładunków wybuchowych czy też materiałów CBRN16.
Same statki mogą być również obiektem ataków terrorystycznych, a głównymi motywami dotychczas znanych, dość licznych przykładów takich incydentów mogą być: zdobycie i uprowadzenie ładunku, porwanie załogi lub pasażerów dla uzyskania okupu, bądź realizacji celów politycznych oraz zatopienie statku17. Nie można wykluczyć możliwości ataku terrorystycznego bronią biologiczną lub chemiczną przeciwko dużym skupiskom ludzkim na statkach pasażerskich (współcześnie są to głównie wielkie statki wycieczkowe, na których może znajdować się kilka tysięcy osób) i promach. W przypadku broni biologicznej można zakazić pasażerów aerozolem, bądź skażoną żywnością, czy poprzez świadome przeniesienie szczególnie niebezpiecznej choroby zakaźnej przez terrorystów - samobójców. W przypadku takiego użycia broni biologicznej, można wywołać epidemie niebezpiecznej choroby zakaźnej w wielu krajach, gdyż z pasażerskich statków wycieczkowych oraz promów korzystają pasażerowie z różnych krajów, a w okresie wylęgania choroby zakaźnej (kilka lub kilkanaście dni) w większości powrócą już do miejsc stałego pobytu.
Oprócz wspomnianego już zagrożenia portów oraz sąsiadujących terenów, włącznie z przyległymi aglomeracjami miejskimi „klasycznymi” aktami terroryzmu, można się spodziewać także aktów bioterroryzmu w różnej postaci, np.: detonacji ładunku z materiałem biologicznym bądź jego rozpylenia w postaci aerozolu, skażenie materiałem biologicznym ładunku przygotowanego do transportu lub skażenie pasażerów w trakcie zaokrętowania.
Następnym elementem zagrożenia terrorystycznego transportu morskiego są ludzie. Ok. 1,5 min osób na świecie stanowi zawodowe załogi jednostek pływających w oficjalnej żegludze. Znaczna, lecz dokładnie nieokreślona liczba osób to rybacy lub żeglarze18. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że wśród nich mogą znajdować się terroryści lub współpracownicy organizacji terrorystycznych. Marynarzy i żeglarzy tradycyjnie obowiązują bardziej liberalne przepisy prawne niż normalnych podróżnych umożliwiające przekraczanie granic, co oczywiście znacznie ułatwia przemieszczanie się terrorystów nie poddawanych szczegółowej kontroli. Dotychczasowe przykłady zamachów terrorystycznych dokonanych na jednostkach pływających, wskazują, że znaczna ich część była dokonana przy udziale członków załóg19.
15 Ibidem.
16 D. Bijwaard, E. Schrier, The Risk of Maritime CBRN Terrorism-Is- Shipping the Weak Link?, CBRN Resource Network, 2013.
17 B. Stefańska, Prawo morza a „Prawa” terrorystów. Logistyka, 2012, 5, s. 755.
18 OECD, Report: Security in Maritime ... op. cit., 2003, s. 14.
19 K. Kubiak, Piractwo i terroryzm morski. Nowe wyzwania dla bezpieczeństwa międzynarodowego, www.dsw.edu.pl/fileadmin/user upload/wszechnica/04pdf