Szanowni, dostojni, mądrzy, wielcy, et cetera koledzy z trzecich klas gimnazjum, czy wiecie że już za miesiąc będziecie trząść portkami z tego powodu, że przed zbliżającym się testem humanistycznym nie macie bladego pojęcia o tym, jak odróżnić epiforę od anafory lub co to jest oksymoron? My, Wasi młodsi, ale bardzo mądrzy w tej dziedzinie koledzy, wyszperaliśmy w nieużywanym już podręczniku do j. polskiego (Język Polski VIII w ogrodzie świata). Słownik terminów z teorii literatury i kultury. Wierzymy, że dzięki naszej pracy rozjaśni się Wam w głowie to i owo. Obiecujemy jeszcze w następnym tygodniu coś ciekawego znaleźć.
Tymczasem pozdrawiamy, życzymy miłej lektury i owocnego uczenia się.
Bachory obrzydliwe wstrętne z kl. ID.
adaptacja utworu literackiego przeróbka utworu literackiego, mająca na celu dostosowanie go do innych niż pierwotnie środków rozpowszechniania.
adaptacja filmowa utworu literackiego 1. dostosowanie tekstu literackiego do potrzeb filmu (scenariusz, scenopis). Autor scenariusza dokonuje wyboru wątków, skraca dialogi itp.; 2. film, który powstał na podstawie utworu literackiego. Świat przedstawiony utworu zostaje na ekranie skonkretyzowany (bohater literacki — aktor, tło zdarzeń — wnętrze domu, miasto, krajobraz itp.). Przykłady: Krzyżacy w reż.
A. Forda, Potop w reż. J. Hoffmana.
akcja układ zdarzeń, w którym przeważają działania (i przeciwdziałania) bohaterów zmierzających do określonych celów. Wyrazista akcja występuje w utworach dramatycznych, w nowelach oraz niektórych odmianach powieści (np. sensacyjnych, kryminalnych).
Akt część utworu dramatycznego zawierająca wewnętrznie spójny odcinek jego akcji.
alegoria zob. bajka
antyteza jest zaliczana do tzw. figur retorycznych (zob. retoryka).
Polega na zestawieniu dwóch przeciwstawnych znaczeniowo
składników wypowiedzi. Przykłady: Modli się pod figurą, a diabła ma za skórą
(przysłowie ludowe)